ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΑΗΛ Ο ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΙΑΚOI
Κείμενο-Αφήγηση: ΕΛΕΝΗ ΖΑΧΑΡΙΟΥ - ΜΑΜΑΛΙΓΚΑ
Ο Μιχαήλ Αρχάγγελος θεωρήθηκε από τους Ιουδαίους Προστάτης του Ισραήλ, από τους Χριστιανούς Προστάτης του Νέου Ισραήλ ,δηλαδή της Εκκλησίας του Χριστού και στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Προστάτης του Αυτοκράτορα και ταυτόχρονα Προστάτης του βυζαντινού στρατού ως Αρχιστράτηγος των ουρανίων στρατιών , των αγγέλων.
Από τον 5ο , ίσως και από τον 4ο μ.Χ. αιώνα, άρχισαν οι φιλόθρησκοι Χριστιανοί να αφιερώνουν ναούς στους αγγέλους.
Σύμφωνα με την παράδοση ο Μέγας Κωνσταντίνος ίδρυσε στην Κωνσταντινούπολη το <<Μιχαήλιον>> ιερό αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.
Στη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα στις Χώνες της Φρυγίας , κοντά στις αρχαίες Κολοσσές, όπου ο Αρχάγγελος Μιχαήλ πραγματοποίησε μέγα θαύμα, <<Το εν Χώναις θαύμα>> , ιδρύθηκε λαμπρότατος ναός αφιερωμένος στη χάρη Του , στον οποίο επραγματοποιούντο πολλά θαύματα.
Σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία , με εστία τη Φρυγία , οι πιστοί ευλαβούντο πολύ τους αγγέλους και ιδιαίτερα τον Αρχάγγελο Μιχαήλ , έφθασε δε μια μερίδα , τον 4ο μ.Χ. αιώνα, να απονέμει στους αγγέλους λατρευτική προσκύνηση.
Έτσι αναφάνηκε εκεί η αγγελολατρία που οι οπαδοί της , οι αγγελικοί , λάτρευαν τους αγγέλους , αντί να τους απονέμουν τιμητική μόνο προσκύνηση.
Η Εκκλησία με τη Σύνοδο της Λαοδικείας το 363 μ.Χ. καταδίκασε ως αίρεση την αγγελολατρία με το 35ο Κανόνα της και τους αγγελικούς ως αιρετικούς. Διακήρυξε δε, ότι μόνο στο Θεό αρμόζει λατρεία , ενώ στους αγγέλους και τους αγίους απονέμεται τιμητική μόνο προσκύνηση.
Απόηχος του μεγάλου σεβασμού των Χριστιανών της Μικράς Ασίας προς τους αγγέλους και ιδιαίτερα προς τον Αρχάγγελο Μιχαήλ έφθασε στη Σύμη.
Η Σύμη μικρό, ορεινό και άγονο νησί στο στόμιο του Κόλπου της Σύμης , που περιέχεται μέσα στον ευρύτερο κόλπο της Δωρίδας, στα ΝΔ παράλια της Μ. Ασίας σαν προέκτασή της , αποτελούσε ανέκαθεν ένα ενιαίο χώρο, οικονομικό και πολιτισμικό , με την απέναντί της μικρασιατική παραλιακή ζώνη, τα Πέρα, έχοντας μαζί της εμπορικές ανταλλαγές υλικών αγαθών και πολιτιστικές αλληλεπιδράσεις .
Ως εκ τούτου, η Σύμη, καθώς είχε πυκνή επικοινωνία με τη Μ.Ασία , ενστερνίστηκε τον μεγάλο σεβασμό των εκεί χριστιανών προς τους αγγέλους και μάλιστα προς τον Αρχάγγελο Μιχαήλ.
Οι Συμιακοί , θαλασσινοί στην πλειονότητά τους , στο πρόσωπο του Αρχαγγέλου Μιχαήλ είδαν τον ταχύτατο και αποτελεσματικό Προστάτη τους στους κινδύνους της θάλασσας και της στεριάς, τον φερέγγυο Μεσολαβητή προς τον Θεό για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους, τον πρόθυμο Παραστάτη και Φύλακά τους στον δρόμο της ζωής τους.
Δεν είναι λοιπόν να απορούμε , γιατί οι Συμιακοί ίδρυσαν στη Σύμη 9 ναούς (2 Μόνες και 7 εξωκλήσσια), όσα και τα τάγματα των αγγέλων και τους αφιέρωσαν στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.
Α΄ Οι Μονές αυτές στη Σύμη είναι:
1. Η Σταυροπηγιακή Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Ρουκουνιώτη [:πατριδωνυμικό επίθετο από το μικροτοπωνύμιο τα Ρουκουνά ή Ρούκουνα (ενν. κτήματα, όπου κτίστηκε η Μονή) + πατριδων. επίθημα - ιώτης ] ή απλά Μιχαήλης. Βρίσκεται στην περιοχή Μέσα Νημοράκι στην Έρεικα. Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου (:Σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ και των λοιπών αγίων ασωμάτων και ουρανίων ταγμάτων)
2. Η Ιερά Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη ή απλά Ο Πανορμίτης (: πατριδων. επίθετο από το τοπωνύμιο Πάνορμος + πατριδων. επίθημα - ίτης) ή Παερμιώτης (: πατριδων. επίθ. από το τοπωνυμ. Πάνερμος + πατριδων. επίθημα - ιώτης και αφαίρεση του ν).
Είναι κτισμένη στον μυχό του λιμανιού Πάνορμος ή Πάνερμος στα ΝΔ του νησιού . Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου.
Β΄Τα Εξωκκλήσια στη Σύμη είναι:
1. (Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ) - Ο Αυλακιώτης [: πατριδων. επίθετο από το μικροτοπων. Αύλακας, ο (= χαράδρα), όπου κτίστηκε το ξωκκλήσι και το πατριδων. επίθημα - ιώτης].
Βρίσκεται στο προάστιο Πέδι. Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου
2. (Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ) - Ο Θαρρινός.
<< Εβγάλαμέ doθ Θαρρινό, γιατί δώννει θάρρος αυτωνώ bου κιdυνεύγου>>.
Βρίσκεται έξω από το Κάστρο της Πόλεως της Σύμης . Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου.
3.(Ο Αρχάγγελος Μίχαήλ) -Ο Καϊλλιώτης ( : πατριδων. επίθετο από το μικροτων. Τα Καϊλλή, ενν. κτήματα και το πατριδων. επίθημα-ιώτης ).
Βρίσκεται στα Τσαgριά. Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου.
4. ( Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ) -Ο Κουρκουνιώτης (: από το ρήμα κουρκουνώ= κτυπώ).
<< Εβγάλαμέ do Gουρκουνιώτη , γιατί άμμα εσβήννα da καdηλάκια του , επάαινε gι εχτύπα τη bόρτα τω τσοπάννηδων bου κατοικούσαν εκειά ( =εκεί δα) κοdά κι εκείνοι εκαταλαβαίννα gι επααίννα gι έφτα ( = άναβαν) dα καdήλια του.>>
Βρίσκεται κοντά στο Σωτήρη τον Μεγάλο. Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου.
5. ( Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ) - Ο Κοκκιμίδης (πιθανόν από το οικογενειακό επώνυμο Κοκκινίδης).
<<Επειδή η περαdζάδα του που ΄νιβαίννει στο Gοκκιμίδη έιναι γούλο (=όλο) κοκκινοχώματα, εβγάλα dο Goκκιμίδη>>.
Βρίσκεται στην κορυφή του όρους Κοκκιμίδης. Πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου
6. Ο Μιχαήλης του Nιbορειού
Βρίσκεται στον μυχό του λιμανιού του Νιbορειού κοντά στην παραλία. Πανηγυρίζει στος 6 Σεπτεμβρίου (: Ανάμνηση του εν Χώναις θαύματος του Αρχαγγέλου Μιχαήλ).
7.(Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ) - Ο Περιbλιώτης (: πατριδων. επίθετο από το μικροτοπων. Περιβόλια + πατριδων. επίθημα -ιώτης > Περιβολιώτης και με τη συγκοπή του >Ο Περιbλιώτης ). Είναι κτισμένος στο Όξω Ξίσος , ανάμεσα σε περιβόλια. Πανηγυρίζει στις 6 Σεπτεμβρίου.
Όσες Μονές και Εξωκκλήσια πανηγυρίζουν στις 8 Νοεμβρίου ( : Σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ), εορτάζουν <<δευτερευόντως >> και στις 6 Σεπτεμβρίου (ανάμνηση του εν Χώναις θαύματος του Αρχαγγέλου Μιχαήλ) και όσες πανηγυρίζουν στις 6 Σεπτεμβρίου εορτάζουν και στις 8 Νοεμβρίου.
Οι περισσότερες από τις προσωνυμίες που δόθηκαν στον Αρχάγγελο Μιχαήλ στις Μονές και στα Εξωκκλήσια του στη Σύμη είναι δηλωτικές της τοποθεσίας ή του ονόματος του ιδιοκτήτη της τοποθεσίας , όπου κτίστηκαν.
Μόνο οι προσωνυμίες Κουρκουνιώτης και Θαρρινός αναφέρονται σε ιδιότητες του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Από όλες τις Μονές και τα Εξωκκλήσια της Σύμης ξεχωρίζει η Ιερά Μόνη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη , ο Πανορμίτης ή Παερμιώτης.
Ο Πανορμίτης, κτισμένος στα ΝΔ της Σύμης , στον μυχό του Πανόρμου ή Πανέρμου που είναι ένα ασφαλέστατο λιμάνι στο γραφικότερο τοπίο του νησιού , αποτελεί φυσικό καταφύγιο των ναυτιλλλομένων σε καιρό τρικυμίας.
Η τοποθεσία της Μονής Πανορμίτη είναι εξαίρετη. Βρίσκεται στον εμπορικό δρόμο που συνδέει την Κωνσταντινούπολη με την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου , που ήταν από το 18ο μ.Χ. αιώνα καινούργιος εμπορικός άξονας της Μεσογείου.
Ξεκινώντας ο ναυτικός από την Κώνσταντινούπολη με προορισμό την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και περιπλέοντας τα παράλια της Νοτιοδυτικής Μ. Ασίας, περνούσε έξω από το λιμάνι του Πανορμίτη.
Όλα σχεδόν τα εμπορικά σκάφη , καθώς και εκείνα που μετέφεραν προσκυνητές στους Αγίους Τόπους , όταν περνούσαν έξω από το νησί της Σύμης ,-όχι μόνο σε περίπτωση τρικυμίας αλλά σχεδόν πάντοτε-, έμπαιναν στο λιμάνι του Πανορμίτη για να προσκυνήσουν οι ναυτικοί τον Μεγαλόχαρο.
Αυτό καταδεικνύεται και από τις χρηματικές δωρεές και από τις προσφορές ειδών και αφιερωμάτων, που προσέφεραν στη Μονή του Πανορμίτη οι πλοίαρχοι εμπορικών σκαφών , που εισέπλεαν στο λιμάνι του Πανορμίτη.
Το πλήθος των θαυμάτων του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη σε διάφορες περιστάσεις (:κινδύνου ναυαγίου ή πνιγμού στη θάλασσα, ασθένειας, οικογενειακών προβλημάτων, οικονομικής δυσπραγίας) τον καθιέρωσε σε Πολιούχο της Σύμης και προσέδωκε μεγάλη αίγλη στη Μονή του στο λιμάνι του Πανόρμου της Σύμης.
Του απέδωσαν επίσης της προσωνυμία του Προστάτη και Βοηθού των θαλασσινών (: ναυτικών, ψαράδων, σφουγγαράδων) όχι μόνο των Δωδεκανήσων, αλλά και των νησιών και λιμανιών όλου του Αιγαίου και εξακόντισαν την ακτινοβολία της φήμης του και της Ιεράς Μονής του έξω από τη Σύμη και την Ελλάδα , ακόμη και σε μακρινές χώρες.
Η αυτοκράτειρα της Ρωσίας Μεγάλη Αικατερίνη απέστειλε στη Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη πολύτιμα δώρα : Ένα ΄Αγιο Ποτήριο , ένα βαρύτιμο και περίτεχνο κάλυμμα του Ευαγγελίου , ένα χρυσοκέντητο Επιτάφιο πάνω σε βαθυκόκκινο βελούδο και μια μεγάλη καμπάνα με ποσότητα χρυσού στο μέταλλό της , που την κάνει ιδιαίτερα γλυκόηχη.
https://www.facebook.com