Για την εύκολη προσαρμογή στον παιδικό σταθμό

Μια δύσκολη περίοδος για το παιδί, τους παιδαγωγούς και τους γονείς, είναι η εποχή που τα παιδιά αρχίζουν να πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό. Τα παιδιά, την περίοδο αυτή, έχουν να αντιμετωπίσουν και προσαρμοστούν σε ένα νέο περιβάλλον, μακριά από την ασφάλεια που τους παρέχει το σπίτι τους, καινούργια πρόσωπα, τους παιδαγωγούς που για κάποιες ώρες θα αντικαταστήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα-μαμά, μπαμπάς, γιαγιά-και ακόμη τα άλλα παιδάκια που φιλοξενούνται στον παιδικό σταθμό, και που θα πρέπει να μοιραστούν τα παιχνίδια τους, το υλικό, την προσοχή των παιδαγωγών.

Ξαφνικά, χάνεται η αποκλειστικότητα, παύουν να είναι το κέντρο του κόσμου, το επίκεντρο της προσοχής όλων και γενικά ανατρέπεται το κοινωνικό-συναισθηματικό τους περιβάλλον! Οι γονείς, από την άλλη μεριά, είναι προβληματισμένοι για το αν έκαναν τη σωστή επιλογή παιδικού σταθμού και βιώνουν αγωνία, ανησυχία, ανασφάλεια και καμιά φορά και τύψεις. Ο καλύτερος τρόπος, για να ξεπεραστούν όλα τα παραπάνω, είναι η ενεργή συμμετοχή ενός εκ των γονέων με ένα μικρό ωράριο επισκέψεων στον παιδικό σταθμό. Ο γονιός παραμένει στον σταθμό αυτές τις ώρες, υποδηλώνοντας έτσι την έγκριση του για την παραμονή του παιδιού στο νέο αυτό περιβάλλον. Επίσης, καλό είναι στην αρχή τουλάχιστον, να μη γίνεται χρήση του σχολικού λεωφορείου αλλά το παιδί να πηγαίνει μαζί με τον γονιό του στον χώρο αυτό. Το άγχος των παιδιών είναι ότι η μαμά τα εγκατέλειψε εκεί και δεν θα τα ξαναπάρει. Με τις επισκέψεις όμως αυτές, μειώνεται η αγωνία και το άγχος του παιδιού, το οποίο αντιλαμβάνεται ότι θα επιστρέφει πάντα στο σπίτι του (ακόμα κι αν αργότερα επιστρέφει με το σχολικό). Είναι πολύ σημαντικό στην αρχή να τηρηθεί ένα σταθερό ωράριο, στις ώρες που το παιδί πηγαίνει και θα φεύγει από το σταθμό.

Τα παιδιά, μπορεί να μη γνωρίζουν την ώρα, αλλά ξέρουν να συνδυάζουν την αποχώρηση τους με κάποια πράγματα, όπως πχ την αποχώρηση τους πριν το σερβίρισμα του μεσημεριανού ή πριν από την αποχώρηση του παιδιού που το λένε Γιωργάκη. Όλα αυτά, προϋποθέτουν ότι ο γονιός προγραμματισμένα θα έχει έρθει σε συνεννόηση με τον παιδικό σταθμό, ώστε η περίοδος προσαρμογής του παιδιού να συμπέσει με κάποια άδεια που έχει εξασφαλίσει από τη δουλειά του για τις μέρες αυτές.

Αυτές οι αντιδράσεις και η αγωνία του παιδιού, συνήθως εκδηλώνονται στην αρχή της επαφής του με τον παιδικό σταθμό. Είναι κάτι λογικό και αναμενόμενο. Τι γίνεται, όμως, όταν ενώ τα πράγματα εξελίσσονται ομαλά, το παιδί δείχνει ενθουσιασμό για το νέο του περιβάλλον και τους καινούργιους του φίλους, αλλά μετά μια εβδομάδα-10 μέρες αρνείται πεισματικά και με κλάματα να μπει στο σχολικό;

Κάποιοι γονείς, θα συνδέσουν την αντίδραση αυτή του παιδιού τους με το ότι κάτι θα συνέβη στον παιδικό, και το παιδί δεν θέλει να ξαναπάει.

Στην πραγματικότητα, μπορεί να μη συνέβη και τίποτα της νέας κατάστασης και έχει αντιληφθεί ότι ο παιδικός δεν είναι ένας χώρος που όποτε θέλει αυτό θα επισκέπτεται και θα παίζει με τα άλλα παιδάκια, αλλά είναι μια νέα μόνιμη κατάσταση.

Αυτή η συνειδητοποίηση, αυτή η νέα πραγματικότητα, τα κάνει να αντιδρούν στην ιδέα του παιδικού σταθμού και με το κλάμα δοκιμάζουν το πόσο μπορούν να ανατρέψουν αυτή την πραγματικότητα. Εκεί, δοκιμάζεται και η εμπιστοσύνη μεταξύ των γονιών και του παιδικού σταθμού.
Αν οι γονείς, βεβαιωθούν ότι για την αντίδραση αυτή του παιδιού όντως δεν προηγήθηκε κάτι δυσάρεστο θα πρέπει να κρατήσουν μια σταθερή συμπεριφορά επιμένοντας στη συνέχιση της παραμονής του παιδιού εκεί. Είναι σίγουρο, ότι μετά 2-3 ημέρες θα επιστρέψει πάλι στο παιδί ο πρώτος ενθουσιασμός.

Για να συμβούν, όμως, όλα αυτά θα πρέπει οι γονείς από την πρώτη ώρα να έχουν μια θετική συμπεριφορά στην ιδέα του παιδικού σταθμού και στην αναγκαιότητα του στη ζωή του παιδιού τους, και είναι σίγουρο ότι κάποιο Σάββατο το παιδάκι τους θα ξυπνήσει για να ετοιμαστεί για τον παιδικό, όμως θα απογοητευτεί γιατί έκανε λάθος, και θα πρέπει να περιμένει τη Δευτέρα για να δει την αγαπημένη του δασκάλα και τους φίλους του.

Ποιος είναι τελικά ο ιδανικός τρόπος για να βοηθήσουν οι γονείς το παιδί τους στο νέο αυτό ξεκίνημα; Τι μπορούν να πουν χωρίς να αισθάνονται ότι προσπαθούν να ξεγελάσουν το παιδί τους; Είναι σημαντικό να ξέρει ένα παιδί τι να περιμένει στην πραγματικότητα από τον παιδικό σταθμό.
Αποφύγετε δηλαδή φράσει όπως «Θα περάσεις φανταστικά», «Θα παίξετε τα πιο φοβερά παιχνίδια που έχεις δει ποτέ». Ηρεμήστε το με πληροφορίες αντί με χαρακτηρισμούς: σε ποια δωμάτια θα πηγαίνει, τι θα κάνει εκεί, ποιος θα είναι μαζί του.

Τα βήματα που θα ήταν καλό να ακολουθήσετε, είναι:

Ενημερωθείτε για την ποιότητα της προσχολικής αγωγής και αναζητήστε υλικό που θα σας βοηθήσει να την αξιολογήσετε, έτσι ώστε να βρείτε τον κατάλληλο παιδικό σταθμό.
Επισκεφτείτε τον παιδικό σταθμό εσείς έτσι ώστε να μπορείτε να τον περιγράψετε στο παιδί σας. Μιλήστε μαζί του πως είναι στον παιδικό σταθμό. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας καταλαβαίνουν πολύ καλά τις ξεκάθαρες περιγραφές. Για να διευκολύνετε αυτές τις περιγραφές προμηθευτείτε παραμύθια και βιβλία για παιδιά που απεικονίζουν την καθημερινότητα στον παιδικό σταθμό.
Αποφύγετε να του πείτε ότι θα πηγαίνει εκεί «μόνο του». Έτσι ώστε να εξηγήσετε στο παιδί σας ότι εσείς δεν θα είσαστε στον παιδικό σταθμό, είναι καλύτερο να του αναφέρετε ότι εκεί είναι δασκάλες και άλλα παιδιά (με την βοήθεια του παραπάνω βιβλίου), ότι οι άλλοι γονείς αποχαιρετούν τα παιδιά τους το πρωί και ότι δεν θα είναι μόνα τους.
Εξηγήστε στο παιδί σας τι είναι μια δασκάλα.
Δείξτε ένα ημερολόγιο, και μιλήστε για το ποιες μέρες είναι μέρες που πάτε εσείς στη δουλειά και εκείνο στον παιδικό σταθμό.
Επισκεφθείτε τον παιδικό σταθμό μαζί με το παιδί σας, έτσι ώστε να δει που παίζουν τα παιδιά, που τρώνε και που ξεκουράζονται.
Αποφύγετε να του πείτε το τι θα μάθει στον παιδικό σταθμό-πιθανώς να πιστέψει ότι πρέπει να το κάνει αυτό από την πρώτη μέρα.

Πηγή: περιοδικό Όλα για το παιδί