Νόσος Αλτσχάιμερ: Η επιδημία του 21ου αιώνα

Νόσος Αλτσχάιμερ: Η επιδημία του 21ου αιώνα





Η ‘’νόσος Αλτσχάιμερ’’ είναι μια εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου, που προκαλεί την καταστροφή μεγάλου αριθμού νευρικών κυττάρων. Η νόσος αυτή αποτελεί τη βασικότερη αιτία πρόκλησης άνοιας στον άνθρωπο, επηρεάζοντας τμήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν σημαντικές λειτουργίες όπως η σκέψη, η ομιλία, η μνήμη και η συμπεριφορά.



Ένας αιώνας με τη νόσο



Η νόσος πήρε το όνομά της από το Γερμανό γιατρό Alois Alzheimer, ο οποίος πρώτος παρατήρησε το 1906 ανώμαλες συναθροίσεις κυττάρων στον εγκέφαλο μιας πενηντάχρονης γυναίκας, της August D, που είχε πεθάνει από μια άγνωστη νόσο του νευρικού συστήματος. Οι γιατροί, αν και δεν γνωρίζουν ακριβώς τι προκαλεί τη νόσο Αλτσχάιμερ, γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν υπάρχει καμία γνωστή θεραπεία. Η νόσος εκδηλώνεται συνήθως μετά την ηλικία των 60 ετών, ενώ μετά τα 85 έτη της ζωής, το 50% των ανθρώπων έχουν αυξημένη πιθανότητα προσβολής από τη συγκεκριμένη παθολογική κατάσταση. Στη χώρα μας, περίπου το 6% των ηλικιωμένων πάνω από 70 χρονών, θεωρείται ότι υποφέρει από άνοια τύπου Αλτσχάιμερ. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα υγείας, που δεν σχετίζεται με τους φυσιολογικούς μηχανισμούς γήρανσης του οργανισμού.

Τα αίτια


Η ηλικία είναι ο γνωστότερος παράγοντας κινδύνου, αφού όσο αυξάνεται τόσο η πιθανότητα προσβολής από τη νόσο διογκώνεται. Το οικογενειακό ιστορικό είναι ένας ακόμη σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας, αφού έχει αποδειχθεί ότι όσοι έχουν παραπάνω από ένα άτομο στην οικογένεια με Αλτσχάιμερ, κινδυνεύουν 2-3 φορές περισσότερο να προσβληθούν από τη νόσο. Επίσης, αν και έχει βρεθεί ένα περίπλοκο σύστημα γονιδίων που σχετίζονται με την ασθένεια, φαίνεται ότι η κληρονομικότητα επηρεάζει περισσότερο τις μορφές που εμφανίζονται σε μικρότερες ηλικίες, σε ποσοστό που δεν ξεπερνά το 5% των περιστατικών.
Εκτός από τους παραπάνω παράγοντες που δεν μπορούν να αλλάξουν, υπάρχουν και άλλοι που ερευνώνται με προσοχή από τους επιστήμονες, ώστε να διαπιστωθεί η ακριβής συσχέτισή τους με τη νόσο. Έτσι, οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι τραυματισμοί της κεφαλής και τα εγκεφαλικά επεισόδια αυξάνουν την πιθανότητα προσβολής, ενώ ευεργετικά φαίνεται να δρουν παράγοντες όπως η υγιεινή διατροφή, η κοινωνικότητα, η κατανάλωση αλκοόλ, καθώς και η τακτική πνευματική και σωματική άσκηση.

Η έναρξη

Σε έναν υγιή εγκέφαλο οι πληροφορίες μεταφέρονται μέσω των συνάψεων, που συνδέουν τα εγκεφαλικά κύτταρα. Ο εγκέφαλος, όμως, ενός ασθενή που πάσχει από τη νόσο Αλτσχάϊμερ, δημιουργεί μια ουσία που σχηματίζει πλάκες, οι οποίες παρεμποδίζουν την επικοινωνία των εγκεφαλικών κυττάρων, με αποτέλεσμα την καταστροφή του επικοινωνιακού τους συστήματος. Η εμφάνιση της ασθένειας, η σοβαρότητα, η ταχύτητα επιδείνωσης, η διαδοχική εκδήλωση των συμπτωμάτων και η προοδευτική αποδόμηση της προσωπικότητας, διαφέρουν σημαντικά από ασθενή σε ασθενή.
Η νόσος Αλτσχάιμερ αναπτύσσεται πολλά χρόνια πριν διαγνωστεί, ενώ συνήθως ξεκινάει αργά, με τέτοιο ρυθμό ώστε οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ότι πάσχουν από αυτήν. Θεωρούν, μάλιστα, συνήθως ότι για τα προβλήματα μνήμης που αντιμετωπίζουν, φταίει η αύξηση της ηλικία τους. Με το πέρασμα του χρόνου τα προβλήματα επιδεινώνονται και καταλήγουν συχνά σε αδυναμία εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως είναι η οδήγηση, το μαγείρεμα, ακόμη και το διάβασμα μιας εφημερίδας. Ενδέχεται, ακόμη, τα ηλικιωμένα άτομα να χάνουν εύκολα τον προσανατολισμό τους όταν βγαίνουν από το σπίτι τους, να είναι ερειστικά ή βίαια, αλλά και να χρειάζονται βοήθεια για την διεκπεραίωση απλών εργασιών. Σημειώνεται ότι οι κινητικές ικανότητες των ασθενών δεν επηρεάζονται από τη νόσο.
Στο πάσχον άτομο σταδιακά εκπίπτουν δευτερεύουσες και κύριες σωματικές λειτουργίες, σε διάστημα 5-20 ετών, με τελική κατάληξη συνήθως το θάνατο. Η πιο συχνή αιτία θανάτου των ασθενών είναι λοιμώξεις όπως η πνευμονία, κυρίως λόγω εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος. Η νόσος αποτελεί την τέταρτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες μετά από τις καρδιακές παθήσεις, τον καρκίνο και τα εγκεφαλικά επεισόδια.

Τα συνήθη συμπτώματα


Η γνώση των συμπτωμάτων της νόσου Αλτσχάιμερ είναι πολύ σημαντική για την έγκαιρη διάγνωση και την παροχή της κατάλληλης βοήθειας στα πάσχοντα άτομα.
Μερικά από το πιο συνηθισμένα συμπτώματα ή καταστάσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσει κάποιος ασθενής είναι: δυσκολεύεται στην αναγνώριση συγγενών ή φίλων και στην απομνημόνευση ονομάτων, αντικειμένων και ημερομηνιών, ξεχνάει τον αριθμό του τηλεφώνου του, ξεχνά να φάει ή να φροντίσει την προσωπική του υγιεινή, βγαίνει από το σπίτι του και χάνει το δρόμο της επιστροφής περιπλανώμενος για ώρες, η συγκροτημένη σκέψη και η ομιλία αποδομούνται, δεν μπορεί να προσανατολιστεί στο χώρο που βρίσκεται, αδυνατεί να συγκεντρωθεί και να ακολουθήσει απλές οδηγίες, εμφανίζει κατάθλιψη, απάθεια ή ασυνήθιστη βιαιότητα, γίνεται φιλύποπτος ή ταλαιπωρείται από ψευδαισθήσεις και αυταπάτες.

Τα στάδια της νόσου


Η ασθένεια χωρίζεται σε τέσσερα στάδια, με βάση συγκεκριμένες λειτουργικές εξετάσεις.
Αρχική άνοια. Η ασθένεια ξεκινά με αργούς ρυθμούς, περίπου 2-3 χρόνια πριν την εμφάνιση των διαγνωστικών κριτηρίων της διάγνωσης. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της είναι η απώλεια της βραχυχρόνιας μνήμης και η συνακόλουθη αδυναμία για αφομοίωση νέων πληροφοριών. Είναι, επίσης, πιθανή η εμφάνιση απάθειας, που εκδηλώνεται με τη μορφή της έλλειψης ενδιαφέροντος για πράγματα που παλαιότερα κατείχαν σημαντική θέση στη ζωή του. Συγκεκριμένα, αναγνωρίζονται η δυσκολία του ατόμου να θυμηθεί ονόματα ανθρώπων και τοποθεσιών, να φέρει στο μυαλό του πρόσφατα γεγονότα και να λύσει απλά μαθηματικά προβλήματα.
Πρώιμη άνοια. Κατά το στάδιο αυτό επηρεάζεται περισσότερο η μνήμη, καθώς και η ικανότητα γραφής και μάθησης, ενώ λιγότερο αλλοιώνεται η μνήμη εκτέλεσης καθημερινών διαδικασιών, όπως η χρήση του πηρουνιού, της οδοντόβουρτσας ή του χτενιού. Εκτός από τη γραφή, μπορεί να εμφανιστεί, ακόμη, συρρίκνωση του λεξιλογίου και ήπια δυσκολία στην επικοινωνία με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Στο στάδιο της πρώιμης άνοιας ο ασθενής μπορεί να ζει αυτόνομα και να χρειάζεται περιοδικά βοήθεια ή εποπτεία στην εκτέλεση περίπλοκων δραστηριοτήτων.
Μέτρια άνοια. Χαρακτηρίζεται από την προοδευτική επιδείνωση της δυνατότητας ανεξαρτησίας του ασθενή. Τα προβλήματα στην ομιλία είναι εύκολα αντιληπτά, υπάρχει αδυναμία εξεύρεσης της κατάλληλης λέξης και οι εκφράσεις δεν έχουν συνοχή. Η μακροχρόνια μνήμη και η συμπεριφορά αρχίζουν πια να επηρεάζονται, σε τέτοιο σημείο ώστε ορισμένα άτομα που ήταν σε όλη τους τη ζωή ήρεμα, να παρουσιάζουν τώρα απρόβλεπτες εκρήξεις βίας και επιθετικότητας. Μπορεί ακόμη να εμφανιστεί ακράτεια ούρων και άρνηση λήψης βοήθειας από τους οικείους του, η οποία μπορεί να οδηγήσει τα μέλη της οικογένειάς του σε αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας ή και νοσηλείας σε νοσοκομείο.
Προχωρημένη άνοια. Στο τελευταίο στάδιο της νόσου, η αλλαγή στη συμπεριφορά του ασθενή είναι ριζική. Η γλωσσική επικοινωνία περιορίζεται σε απλές φράσεις ή ακόμη και μεμονωμένες λέξεις, ενώ είναι πιθανόν ακόμη και να χαθεί εντελώς, η αυξημένη επιθετικότητα είναι συχνή, το αίσθημα εξάντλησης και η απάθεια κυριαρχούν, το άτομο με τη νόσο δεν μπορεί να εκτελέσει μόνο του ακόμη και τις πιο απλές εργασίες, ενώ συνήθως καταλήγει μόνιμα στο κρεβάτι, εξαιτίας της ατονίας του μυικού του συστήματος. Από το σημείο αυτό και πέρα δεν είναι απίθανη η μοιραία κατάληξη του ασθενή από πιθανές μολύνσεις, κατακλίσεις, πνευμονία ή άλλα παθολογικά αίτια.

Η διάγνωση


Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου είναι κεφαλαιώδους σημασίας, τόσο για την πορεία της υγείας του ασθενή και την καλύτερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, όσο και τον μελλοντικό προγραμματισμό της ζωής ολόκληρης της οικογένειάς του. Μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων της νόσου, είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε ειδικό νευρολόγο. Για τη διάγνωση της νόσου χρησιμοποιούνται διεθνώς συγκεκριμένα κριτήρια (NINDCS-ADRDA), τα οποία περιλαμβάνουν αξιολόγηση 8 γνωστικών πεδίων (γλώσσα, μνήμη, αντιληπτική ικανότητα, προσοχή, εποικοδομητικές ικανότητες, προσανατολισμός, επίλυση προβλημάτων και λειτουργικές ικανότητες). Παρόμοια κριτήρια καθορίζει και η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία (DSM-IV-TR). Για παράδειγμα, ζητείται από τους ασθενείς να αντιγράψουν πολυγωνικά σχήματα, να θυμούνται λέξεις, να διαβάζουν ή να κάνουν απλές μαθηματικές πράξεις.
Ειδικότερα, για να γίνει η διάγνωση της νόσου ο νευρολόγος:
- θα εξετάσει την γενική κατάσταση της υγείας του
- θα μελετήσει το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό
- θα συζητήσει με τα μέλη της οικογένειάς του για ύπαρξη προβλημάτων στη μνήμη
- θα εξετάσει τη μνήμη και την ικανότητα του ατόμου στη λύση απλών προβλημάτων
- θα ρωτήσει τους συγγενείς αν το άτομο μπορεί να εκτελέσει καθημερινές εργασίες, όπως οδήγηση, διάβασμα ή συζητήσεις
- θα ζητήσει εργαστηριακές εξετάσεις στο αίμα και στα ούρα
- θα ζητήσει αξονική, μαγνητική ή άλλου είδους τομογραφίες, για την ακριβέστερη διάγνωση της νόσου και τον αποκλεισμό άλλου τύπου εγκεφαλικής βλάβης


Άλλες ασθένειες με παρόμοια συμπτώματα


Αρκετές φορές, οι διαγνωστικές δοκιμασίες εφαρμόζονται για τη διάκριση της νόσου Αλτσχάιμερ από άλλες παθολογικές καταστάσεις, που προκαλούν αντίστοιχα συμπτώματα, όπως είναι η κατάθλιψη, η αντίδραση σε ορισμένα φάρμακα, η κακή διατροφή με έλλειψη βιταμινών, οι όγκοι στον εγκέφαλο, αλλά και τα προβλήματα στο θυρεοειδή ή το καρδιαγγειακό σύστημα. Εφόσον, πάντως, οι συγκεκριμένες καταστάσεις αντιμετωπιστούν με επιτυχία από τους γιατρούς, η διανοητική σύγχυση και τα προβλήματα μνήμης θα πρέπει να εξαφανιστούν, σε αντίθεση με τη νόσο Αλτσχάιμερ, στην οποία παραμένουν.

Θεραπεία

Η νόσος Αλτσχάιμερ ξεκινά με ήπια απώλεια μνήμης και καταλήγει σε σοβαρή εγκεφαλική βλάβη. Αν και η ασθένεια έχει διαφορετική εξέλιξη σε κάθε άνθρωπο, σήμερα θεωρείται ότι ο μέσος όρος ζωής των ασθενών μετά τη διάγνωση είναι 7-10 χρόνια.
Πρέπει να τονιστεί ότι τα φάρμακα δεν θεραπεύουν την ίδια τη νόσο, αλλά βοηθούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και στην επίτευξη καλύτερης ποιότητας ζωής. Έτσι, αν και δεν υπάρχει θεραπεία που να μπορεί να τη σταματήσει, υπάρχουν αρκετά φάρμακα που μπορούν να καθυστερήσουν ή να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματά της. Ορισμένα από αυτά, σταθεροποιούν και αποτρέπουν τον περαιτέρω εκφυλισμό της μνήμης, άλλα ελέγχουν τα προβλήματα συμπεριφοράς, ενώ άλλα βοηθούν τον ασθενή αντιμετωπίσει την αϋπνία, την κατάθλιψη, την ευερεθιστότητα ή κάποιο άλλο σύμπτωμα της νόσου. Με τη βοήθεια αυτών των φαρμάκων, οι ασθενείς αισθάνονται καλύτερα και η φροντίδα τους γίνεται ευκολότερη, τόσο από τους επαγγελματίες υγείας, όσο και από τα μέλη της οικογένειάς τους.

Επιδημιολογικά στοιχεία

Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι ο πιο συχνός τύπος της άνοιας στους ηλικιωμένους και αποτελεί σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των ασθενών με τη συγκεκριμένη παθολογική κατάσταση. Περίπου 5% των ανθρώπων ηλικίας 65-74 ετών δείχνουν σημάδια της νόσου ενώ μόνο το 1% των περιπτώσεων αφορά άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών. Κάθε πέντε χρόνια μετά την ηλικία των 65 ετών, η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου διπλασιάζεται. Υπολογίζεται ότι 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη και 15 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες γίνεται κάθε 72 δευτερόλεπτα μία νέα διάγνωση!
Επίσης, δεν υπάρχει ένδειξη ότι κάποια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων είναι πιθανότερο να αναπτύξει τη νόσο Αλτσχάιμερ. Υπάρχουν, ωστόσο, ισχυρές ενδείξεις ότι τα άτομα με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο αργούν ή έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο σε σύγκριση με τα άτομα χαμηλότερης μόρφωσης.

Η πρόληψη

Πολλά προληπτικά μέτρα που έχουν προταθεί για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, αλλά η αξία τους είναι αμφιλεγόμενη στη μείωση τη διάρκειας και τη σοβαρότητας της νόσου. Η καθημερινή εξάσκηση του εγκεφάλου (όπως το σκάκι, η επίλυση σταυρολέξων και οι κοινωνικές συναναστροφές), η σωματική άσκηση, η μεσογειακή διατροφή (κυρίως το ψωμί, τα δημητριακά, το ελαιόλαδο το ψάρι και το κόκκινο κρασί) και η λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, έχουν συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ή καθυστέρησης της εκδήλωσης της νόσου Αλτσχάιμερ.

Η φροντίδα των ασθενών

Λόγω της ανίατης και εκφυλιστικής φύσης της ασθένειας, η σωστή αντιμετώπιση των ασθενών με νόσο Alzheimer είναι ζωτικής σημασίας. Το βάρος της φροντίδας, συνήθως, πέφτει στους ώμους των συζύγων ή των συγγενών, ενώ επικουρικό ρόλο έχουν και οι επαγγελματίες υγείας, όπως γιατροί, νοσηλευτές ή ψυχολόγοι. Δεν είναι σπάνιο, πάντως, το φαινόμενο οι φροντιστές των ασθενών να υποφέρουν από αυξημένο άγχος και αίσθημα κόπωσης, ενώ 7 στους 10 παρουσιάζουν κάποια στιγμή κατάθλιψη, αφού η νόσος επιβαρύνει καθημερινά τις ψυχοσωματικές τους δυνάμεις. Η κατάλληλη περίθαλψη στο οικείο περιβάλλον του σπιτιού μπορεί να καθυστερήσει την εκδήλωση κάποιων συμπτωμάτων, αλλά ακόμη και να εξαλείψει την ανάγκη για επαγγελματική βοήθεια ή νοσοκομειακή περίθαλψη.
Μερικές ιδέες για την καλύτερη εκτέλεση των καθημερινών εργασιών είναι η σήμανση των οικιακών ειδών με ετικέττες, η τοποθέτηση κλειδαριών σε ντουλάπια ή άλλους χώρους με επικίνδυνες ουσίες, καθώς και το κλείδωμα των πορτών, ώστε να μην απομακρύνεται ο ασθενής από το σπίτι. Οι αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα ή το οικείο περιβάλλον, καθώς και η έλλειψη επαρκούς ανάπαυσης, μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν διαταραχές συμπεριφοράς.

Η προέλευση της νόσου – Παράγοντες κινδύνου

Οι επιστήμονες δεν έχουν κατανοήσει πλήρως τι προκαλεί τη νόσο Αλτσχάιμερ, αφού είναι πιθανό για την εμφάνισή της να συνεργάζονται ποικίλοι παράγοντες, οι οποίοι ενδέχεται να επηρεάζουν διαφορετικά κάθε άνθρωπο.
Το οικογενειακό ιστορικό είναι ένας παράγοντας κινδύνου, αφού υπάρχουν γονίδια που σχετίζονται με τη νόσο και κυρίως με τη πρώιμη μορφή της, που εμφανίζεται σε ηλικίες 30-60 ετών. Αντίθετα, αν και για την πιο συνήθη μορφή της, που εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες, δεν υπάρχουν ενδείξεις κληρονομικής μετάδοσης, φαίνεται ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, ώστε να προκαλέσουν την εμφάνιση της νόσου. Ο μόνος γνωστός γενετικός παράγοντας κινδύνου για την συνηθισμένη μορφή της νόσου Αλτσχάιμερ, είναι το γονίδιο που παράγει την απολιποπρωτεΐνη Ε (apo E). Η απολιποπρωτεΐνη Ε υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους, βοηθώντας τη μεταφορά της χοληστερόλης στο αίμα, αλλά μόνο το 15% των ανθρώπων διαθέτουν τη μορφή που σχετίζεται με τη νόσο. Παρ’ όλα αυτά, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πιθανότατα υπάρχουν και άλλα γονίδια που είτε προκαλούν, είτε καταστέλλουν την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ.
Τρεις κύριες υποθέσεις υπάρχουν για να εξηγήσουν την αιτία της νόσου.
Η αρχαιότερη, στην οποία βασίζονται τα περισσότερα φάρμακα που διατίθενται σήμερα στην αγορά, είναι γνωστή ως η χολινεργική και υποστηρίζει ότι η νόσος οφείλεται σε μειωμένη βιοσύνθεση της νευροδιαβιβαστικής ουσίας ακετυλοχολίνης. Το 1991 αναπτύχθηκε η αμυλοειδής υπόθεση, κατά την οποία η νόσος οφείλεται στη συσσώρευση της ουσίας β-αμυλοειδές στον εγκέφαλο των ασθενών, η οποία εμποδίζει την επικοινωνία των εγκεφαλικών κυττάρων. Τα τελευταία χρόνια η έρευνα έχει επικεντρωθεί στις πρωτεΐνες tau των νευρικών κυττάρων, των οποίων η τροποποίηση έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με την ανάπτυξη της νόσου.

Η έρευνα

Σε όλο τον κόσμο διενεργούνται χιλιάδες έρευνες για την αντιμετώπιση τόσο της ίδιας της νόσου, όσο και των συμπτωμάτων της. Οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν κάθε πλευρά της νόσου Αλτσχάιμερ, μελετώντας τη σχέση της με γονίδια, με τη διαδικασία μάθησης, με τη διατροφή, καθώς και πολλούς άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Σε τεχνικό επίπεδο, οι απεικονιστικές τεχνικές εξελίχθηκαν από την απλή αξονική και μαγνητική τομογραφία, στην τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) και την ενιαία υπολογιστική τομογραφία εκπομπής φωτονίων (SPECT), που άνοιξαν νέους ορίζοντες στη διάγνωση της νόσου. Μια άλλη πρόσφατη προσέγγιση στη διάγνωση είναι η μελέτη του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, για το β-αμυλοειδές και τις tau πρωτείνες, που έχει βρεθεί ότι σχετίζονται με τη νόσο. Επίσης, άλλοι τομείς έρευνας αναφέρονται στη μελέτη που ιπποκάμπου, ενός τμήματος του εγκεφάλου που βλάπτεται στα αρχικά στάδια της νόσου, στην πιθανή συμβολή της φλεγμονής του εγκεφάλου στην ανάπτυξη της νόσου, στην προστατευτική δράση των αντιοξειδωτικών ουσιών και των οιστρογόνων στην εξέλιξή της, αλλά και στην προσπάθεια παρασκευής εμβολίου που θα προλαμβάνει την ανάπτυξη της νόσου.
Οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις έχουν χρησιμοποιηθεί ως βοηθητικό μέσο στη φαρμακευτική αγωγή. Νέες προσανατολισμένες θεραπείες περιλαμβάνουν την τέχνη, τη μουσική, τη συντροφιά των ζώων, την άσκηση, καθώς και κάθε είδους ψυχαγωγική δραστηριότητα. Εξίσου, όμως, σημαντικό με την ανακούφιση των νευρολογικών χαρακτηριστικών της νόσου, είναι και η βελτίωση της καθημερινής ζωής των ασθενών.

Επίλογος

H νόσος του Aλτσχάιμερ είναι μια εκφυλιστική νευρολογική νόσος, η οποία αργά και προοδευτικά όχι μόνο καταστρέφει μεγάλο αριθμό εγκεφαλικών κυττάρων, αλλά και απειλεί τη συνοχή των σύγχρονων οικογενειών. Παρά το γεγονός, όμως, ότι η ασθένεια αυτή απασχολεί τον άνθρωπο για περισσότερο από έναν αιώνα, δεν έχει ακόμη βρεθεί ούτε η ακριβής αιτιολογία της, ούτε και κάποια αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπισή της.
Έτσι, αναπόφευκτα, στο επίκεντρο της προσοχής τίθεται η καθημερινή φροντίδα και η ποιότητα ζωής των ασθενών, οι οποίοι, με τη βοήθεια των ανθρώπων που νοιάζονται γι΄αυτούς, καλούνται να σηκώσουν ένα σταυρό που γίνεται, με το πέρασμα του χρόνου, όλο και βαρύτερος.




http://stefanogiannis.blogspot.com/2008/07/21.html