Κινδυνεύουν με εξαφάνιση οι καρχαρίες της Ευρώπης

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου «Αρχιπέλαγος»

Αντιμέτωπο με τον κίνδυνο εξαφάνισης βρίσκεται το 1/3 καρχαριών και καρχαριοειδών στην Ευρώπη, σύμφωνα με όσα επισημαίνει το Ινστιτούτο Θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου «Αρχιπέλαγος».

Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Καρχαρία, από τις 10 Οκτωβρίου έως τις 17 Οκτωβρίου, το "Αρχιπέλαγος" τονίζει την ανάγκη άσκησης πιέσεων για τη διαμόρφωση αυστηρότερου νομοθετικού πλαισίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως μέλος της οργάνωσης Shark Alliance, το "Αρχιπέλαγος" εντείνει την καμπάνια ενημέρωσης για αυτό το θαυμαστό και άγνωστο κομμάτι του φυσικού πλούτου των θαλασσών μας, το οποίο από θηρευτής έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε άκρως ευάλωτο θήραμα.

Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου, συναντώνται 47 είδη καρχαριών και καρχαριοειδών, πάνω από το 1/3 των οποίων έχουν χαρακτηριστεί ως "απειλούμενα". Τα περισσότερα από τα είδη αυτά συναντώνται στις ελληνικές θάλασσες, όμως οι πληθυσμοί τους μειώνονται συνεχώς ως αποτέλεσμα διάφορων, έμμεσων κυρίως απειλών, αναφέρει το "Αρχιπέλαγος", επισημαίνοντας πως "στην Ελλάδα, σήμερα, δεν εφαρμόζεται κανένα μέτρο προστασίας, ούτε καν για τα συμπαθή στο κοινό προστατευόμενα θαλάσσια είδη, όπως είναι τα δελφίνια".

Στις ελληνικές θάλασσες λίγα είδη καρχαρία αλιεύονται στοχευμένα - κυρίως τα μη προστατευόμενα είδη - ωστόσο η ακούσια αλίευση είναι συχνό φαινόμενο. Τα μεσογειακά αποθέματα καρχαριών στο σύνολό τους, πιστεύεται ότι βρίσκονται κοντά στην ολική εξαφάνιση. Οι καρχαρίες, ως κορυφαίοι θηρευτές στην τροφική αλυσίδα, ρυθμίζουν τη βιοποικιλότητα και δεδομένου ότι διατηρούν τους πληθυσμούς άλλων ψαριών "υπό έλεγχο", η μείωση του πληθυσμού τους μπορεί να έχει σύνθετες και απρόβλεπτες συνέπειες, συμπεριλαμβανομένης και της μείωσης των αποθεμάτων σημαντικών εμπορικών ειδών, επισημαίνουν οι ειδικοί του Αρχιπελάγους.

Αφαίρεση πτερυγίων

Η πρακτική του shark finning, της αφαίρεσης δηλαδή του πτερυγίου του καρχαρία, καθώς η σούπα από πτερύγια καρχαρία συγκαταλέγεται στις gourmet απολαύσεις, και της απόρριψης του υπόλοιπου σώματος στη θάλασσα, είναι άλλη μια απειλή θανάσιμη για τα ζώα. Δίχως τα πτερύγιά τους, η κολύμβηση και εν τέλει η επιβίωσή τους καθίσταται αδύνατη. Παράλληλα, η ζήτηση για τα πτερύγια καρχαρία αυξάνεται κατά 5% το χρόνο.

Ρύπανση

Μια ακόμη σημαντική απειλή είναι η ρύπανση λόγω της αυξανόμενης παράκτιας ανάπτυξης. Η ρύπανση οδηγεί αναπόφευκτα σε βιοσυσσώρευση των ρύπων. Τα βαρέα μέταλλα είναι ιδιαίτερα τοξικά για τους ζωικούς ιστούς ενώ πλαστικά απορρίμματα, που καταλήγουν στους ωκεανούς, μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στα βράγχια και τα πτερύγια.

Παγκόσμια μείωση

Λόγω των παραπάνω απειλών, αρκετά είδη καρχαρία έχουν μειωθεί έως και 90% παγκοσμίως. Εξάλλου, οι καρχαρίες είναι είδη τα οποία αναπτύσσονται και ωριμάζουν αργά, έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και χαμηλό ρυθμό αναπαραγωγής και ως εκ τούτου αν οι πληθυσμοί τους μειωθούν η ικανότητα τους να επανακάμψουν είναι περιορισμένη, επισημαίνει το "Αρχιπέλαγος".

Διάφορα είδη καρχαριών προστατεύονται στη Mεσόγειο και τις ελληνικές θάλασσες στο πλαίσιο διεθνών και ευρωπαϊκών συνθηκών. Υπάρχει επίσης μια συνολική απαγόρευση στην αλιεία με παρασυρόμενα αφρόδιχτα και στο shark finning. Σε πολλές χώρες ένα σύστημα αδειών έχει εισαχθεί για την αλιεία καρχαριών.

Προτάσεις προστασίας

Προκειμένου να σταματήσει η μείωση των πληθυσμών των καρχαριών στις ελληνικές θάλασσες απαιτείται, σύμφωνα με το "Αρχιπέλαγος", να υπάρξει εφαρμογή της υπάρχουσας εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας και οδηγίων για την προστασία των απειλούμενων ειδών. Επιπλέον, χρειάζεται συνολική διαχείριση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, σε ένα θεσμικό πλαίσιο ελέγχου για την αλιεία, καθώς επίσης και εφαρμογή σχεδίου διαχείρισης, ενημέρωση του κοινού και ευαισθητοποίηση, ώστε η αρνητική εικόνα που έχουμε για τους καρχαρίες να αποτελέσει παρελθόν.

Πηγή: enet.gr