Σωστή καλοκαιρινή διατροφή

από την Ειρήνη Κοΐδου


Είναι γεγονός, ότι αυτήν την εποχή του χρόνου την έχουμε όλοι συνδέσει με ξεκούραση, ανανέωση, ευκαιρία για περισσότερο ελεύθερο και προσωπικό χρόνο. Οι γονείς περνούν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους, τα παιδιά παίζουν περισσότερο, δημιουργούμε σχέσεις, αναθεωρούμε σχέσεις και οραματιζόμαστε αισιόδοξα το μέλλον. Θα την χαρακτηρίζαμε μια περίοδο ιδανική για αλλαγές, για καθορισμό καινούργιών στόχων, ίσως και μια περίοδο ή μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού της σχέσης μας με το φαγητό, την τροφή και γενικότητα του ρόλου της διατροφής στη ζωή και την υγεία μας.

Είναι, λοιπόν, μια καλή ευκαιρία για αλλαγή των κακών διαιτητικών συνηθειών και ίσως την απαλλαγή από κάποια περιττά κιλά. Δεν είναι λίγες οι μελέτες οι οποίες δείχνουν ότι το καλοκαίρι με ότι αυτό συνεπάγεται (θάλασσα, μαγιό, ανοιχτόχρωμα ρούχα) λειτουργεί ως ισχυρό κίνητρο, που ωθεί μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού σε αλλαγή των διαιτητικών συνηθειών. Η εμφάνιση είναι ένας σημαντικός λόγος και μια παράμετρος, όπως προκύπτει από μελέτες, που καθορίζει και ελέγχει τη συμπεριφορά μας σε σχέση με το φαγητό.

Οι κλιματολογικές συνθήκες καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τις ανάγκες του οργανισμού μας. Η διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος, η θερμορύθμιση, παίζει τόσο σημαντικό ρόλο στην ισορροπία του οργανισμού, που το κόστος της αποτυχίας μπορεί να είναι τεράστιο. Προκειμένου το σώμα μας να ανταπεξέλθει στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, απαιτεί κάποιες φορές ιδιαίτερες διατροφικές συστάσεις. Οι απαιτήσεις αυτές αφορούν κυρίως στις απαιτήσεις σε νερό και υδατάνθρακες.

Εξάλλου ο ίδιος ο οργανισμός φροντίζει για αυτό. Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι το κέντρο ελέγχου της όρεξης και του κορεσμού, στον υποθάλαμο, γειτνιάζει μ’ αυτό της ρύθμισης της θερμοκρασίας. Όταν λοιπόν κάνει ζέστη και το κέντρο ρύθμισης της θερμοκρασίας «κάνει υπερωρίες», ενεργοποιώντας αντισταθμιστικούς μηχανισμούς που προστατεύουν το σώμα από την αύξηση της θερμοκρασίας, το κέντρο ελέγχου της όρεξης δεν «το φορτώνει» με επιπλέον δουλειά.

Περισσότερο ευάλωτοι σε υψηλές συνθήκες θερμοκρασίας είναι τα βρέφη, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, όπως υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης κ.α., και οι γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή θηλασμού.

Ο κίνδυνος αφυδάτωσης είναι ορατός. Μπορούμε, εύκολα, να ελέγχουμε το χρώμα των ούρων μας, έτσι ώστε να μην είναι ιδιαίτερα σκουρόχρωμα. Ειδικά όταν αθλούμαστε ή ιδρώνουμε πολύ, θα πρέπει να αναπληρώνουμε άμεσα τα υγρά που έχουμε απολέσει.

Οι αλλαγές της διατροφής μας κατά τους ζεστούς, καλοκαιρινούς μήνες αφορούν σε δομικά, ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του διαιτολογίου μας.

Δομικά λοιπόν θα πρέπει να:

* Τρώμε συχνά και μικρά γεύμα. Με την τακτική αυτή δεν επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας και κάνουμε πιο εύκολη την πέψη.
* Τρώμε απαραίτητα πρωινό γεύμα. Προτιμούμε γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά, γιαούρτι με φρούτα και λίγο μέλι, γιαούρτι με δημητριακά ολικής άλεσης, τοστ με κασέρι χαμηλών λιπαρών, γάλα με δημητριακά, χυμούς φρούτων. Προσοχή με τους χυμούς γιατί έχουν και πολλές θερμίδες.
* Ξεκινάμε την ημέρα μας με ένα ποτήρι νερό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εφίδρωση το καλοκαίρι είναι μεγαλύτερη. Αν νιώσουμε δίψα σημαίνει ότι έχουμε αφυδατωθεί και δεν βοηθάμε τον οργανισμό μας να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος μας σταθερή. Η υπερθέρμανση είναι ορατός κίνδυνος.
* Αποφεύγουμε το πλούσιο σε θερμίδες και λιπαρά βραδινό. Μια σαλάτα με λαχανικά της εποχής και λίγο κοτόπουλο, μια απλή μακαρονάδα με φρέσκια ντομάτα, πιπεριά, βασιλικό και μια μερίδα τυρί με χαμηλά λιπαρά, μια χορτόσουπα με λαχανικά της εποχής είναι μερικές νόστιμες λύσεις.


Ποιοτικά πρέπει να:

* Προτιμούμε προϊόντα και τρόφιμα της εποχής, αποφεύγοντας κατεψυγμένα ή επεξεργασμένα τρόφιμα.
* Αποφεύγουμε τα γεύματα και τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε ζωικά λίπη. Με τον τρόπο αυτό μειώνουμε τις θερμίδες που καταναλώνουμε, αλλά ας μην ξεχνούμε ότι τα γεύματα πλούσια με λίπος, ο οργανισμός καθυστερεί να τα πέψει και μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία. Προτιμούμε γαλακτοκομικά και τυροκομικά με χαμηλά λιπαρά, αλλά και κρέατα και πουλερικά με λίγο λίπος.
* Αυξάνουμε την κατανάλωση φρούτων. Δύο ως τέσσερις μερίδες φρούτα την ημέρα θα μας εφοδιάσουν με βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, φυτικές ίνες, νερό και λίγες θερμίδες. Μία μερίδα φρούτο ισοδυναμεί με 2 μέτρια βερίκοκα, 1 μέτριο ροδάκινο, 12 κεράσια, 8-10 κορόμηλα, 1 φλιτζάνι καρπούζι, 1 φλιτζάνι πεπόνι, ½ ποτήρι χυμός φρούτων.
* Αυξάνουμε την κατανάλωση λαχανικών. Τρεις ως πέντε μερίδες την ημέρα καλύπτουν τις ανάγκες μας βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, φυτικές ίνες, και νερό. Μία μερίδα ισοδυναμεί σε 1 φλιτζάνι ωμών ή βραστών λαχανικών.
* Τρώμε μία με δύο φορές την εβδομάδα όσπρια. Μας εφοδιάζουν με φυτικές πρωτεΐνες, βιταμίνες, ανόργανα συστατικά και υδατάνθρακες. Ακόμα και αν η κλασσική φασολάδα μας φαίνεται «βαριά», μπορούμε να κάνουμε ωραιότατες σαλάτες, να συνοδέψουμε κρέατα ή να φτιάξουμε μπιφτέκια από όσπρια.
* Καταναλώνουμε άφθονο νερό. Είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό που συνήθως ξεχνάμε. Τους καλοκαιρινούς μήνες η πρόσληψη νερού θα πρέπει να φτάνει τα δέκα ποτήρια ημερησίως.
* Αποφεύγουμε τα τηγανητά, η ποσότητα του λαδιού που χρειαζόμαστε για την παρασκευή των φαγητών αυτών είναι μεγάλη και μας δίνει πολλές θερμίδες μειώνοντας ταυτόχρονα τη διατροφική αξία του τροφίμου.


Ποσοτικά θα πρέπει να:

* Είμαστε επιφυλακτικοί και να προσέχουμε τις θερμίδες που κρύβονται σε τρόφιμα όπως τα γλυκά, τα παγωτά και τα αναψυκτικά.
* Γνωρίζουμε ότι το καλοκαίρι χρειαζόμαστε λιγότερες θερμίδες σε σχέση με το χειμώνα.
* Γνωρίζουμε ότι, αν γυμναζόμαστε, μπορούμε να τρώμε λίγο περισσότερο, αλλά ταυτόχρονα χρειαζόμαστε περισσότερο νερό.

* Προσέχουμε ιδιαίτερα την κατανάλωση αναψυκτικών. Δεν μας ξεδιψάνε, μας εφοδιάζουν με κενές θερμίδες, ζάχαρη και συντηρητικά.
* Προσέχουμε τα παγωτά. Ανήκουν στα καλά γλυκά, όταν δεν είναι φορτωμένα με σιρόπι ή ξηρούς καρπούς. Η γρανίτα και οι απλές γεύσεις είναι οι προτιμότερες λύσεις. Μία με δύο μπάλες την εβδομάδα είναι αρκετό.
* Προσέχουμε την κατανάλωση αλκοόλ. Τα αλκοολούχα ποτά δεν παρέχουν θρεπτικά συστατικά, μας δίνουν πολλές θερμίδες και μας αφυδατώνουν, καθώς, μεταξύ άλλων, αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος. Τρία ως τέσσερα ποτά την εβδομάδα θεωρείται μια ασφαλής πρόσληψη. Προτιμούμε τα ποτά με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλη, όπως το κρασί ή η μπύρα, φροντίζουμε τη σωστή ενυδάτωσή μας, πίνοντας αρκετή ποσότητα νερού, αποφεύγουμε να συνοδεύουμε το ποτό μας με αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρη.
* Αποφεύγουμε την υπερβολική κατανάλωση αλατιού, μπαχαρικών καθώς και πλούσιων σε λιπαρά σαλτσών.


Πηγή: www.mammycool.gr