Πολιτικές ιστορίες από την Παλιά Αθήνα

Θωμάς Σιταράς

Διαβάστε πώς προέκυψε η έκφραση «καλό βόλι» - Οι κάλπες και τα τερτίπια μιας άλλης εποχής, στο βιβλίο του Θωμά Σιταρά που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μινωας
ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ    

Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.

Έτσι ονομάσαμε μία νέα στήλη που θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940). Για να μάθουμε, να θυμηθούμε, να συγκρίνουμε -ίσως- το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτούργησε το δημοκρατικό μας πολίτευμα, μετά την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό



Η εκλογική ατμόσφαιρα στις βουλευτικές και δημαρχιακές εκλογές, η επίδραση των κομμάτων και του κομματισμού, η λειτουργία της Βουλής και των κυβερνητικών υπηρεσιών, οι βουλευτές και τα ρουσφέτια τους. Όλα τα παραπάνω μα και η εκμετάλλευση ψηφοφόρων κι ανέργων παρουσιάζονται με δεκάδες αναφορές και παραδείγματα

Ο ψαγμένος αναγνώστης θα αναλογισθεί ασφαλώς τι και πόσο τελικά έχει αλλάξει στη νεότερη Ιστορία μας. Κι αυτός ο προβληματισμός πιθανόν να μας βοηθήσει όλους να ερμηνεύσουμε αρκετά από τα συμβαίνοντα σήμερα.

«Καλό Βόλι» είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.



Εγχειρίδιον του εκλογέως

Ερ. –Τι είνε ψήφος;
Απ. –Ψήφος είνεέντεμάχιον μολύβδου, το οποίον κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα εν καιρώ εκλογής να ρίψη εις την κάλπην του υποψηφίου διά της χειρός του, ή εις την κοιλίαν του αντιθέτου διά του πυροβόλου όπλου του.

Ερ. –Πού κατασκευάζονται αι ψήφοι;
Απ. –Εις το οπλοστάσιον, διότι και η ψήφος είνε το όπλον των πολιτών. Εκεί επομένως κατασκευάζονται και εκεί φυλάσσονται ομού με τα παλαιά όπλα.

Ερ. –Διατί η ψήφος είνε στρογγυλή;
Απ. –Διά να γυρίζη εύκολα.

Ερ. –Όλοι οι πολίται έχουν δικαίωμα ψήφου;
Απ. –Όλοι, διότι η λέξις ψήφος και η λέξις πολίταιείνε πάντοτε αρρήκτωςσυνδεδεμέναι.

Ερ. –Πώς τούτο;
Απ. –Διότι η ψήφος πωλείται.

Ερ. –Έως πότε δύναται να εξασκή το δικαίωμα του ο εκλογεύς;
Απ. –Έως ότου ζή και μετά θάνατον προσέτι.

Ερ. –Τίνι τρόπω;
Απ. –Και αφού ο εκλογεύς αποθάνη, ψηφίζει άλλος υπό το όνομά του.

Ερ. –Τι είνε κάλπη;
Απ. –Κάλπη είνε δοχείον εκ τενεκέ, όμοιον περίπου μ’ εκείνο εις το οποίον αποθέτονται αι ακαθαρσίαι και τα σκουπίδια, με μόνην την διαφοράν ότι εις αυτήν αποθέτονται αι ελπίδες περί της ευημερίας και του μεγαλείου της πατρίδος.

Ερ. –Τι ήτο η κάλπη εις την αρχαιότητα;
Απ. –Αγγείον εις το οποίον εναπετίθετο η κόνις των νεκρών.

Ερ. –Και εις τους νεωτέρους χρόνους;
Απ. –Εις τους νεωτέρους χρόνους η κάλπη χρησιμεύει προς εναπόθεσιν της κόνεως της δημοτικότητος των αποτυχόντων υποψηφίων.



Ερ. –Εις τι χρησιμεύει η κάλπη;
Απ. –Άνθρωποι τέως άγνωστοι, γίνονται δι’ αυτής γνωστοί ως κάλπικοι παράδες.

Ερ. –Έχει αναλογίαν η κάλπη με τον υποψήφιον;
Απ. –Έχει, διότι και η κάλπη, ως ο υποψήφιοςς λέγει από το έν μέρος ναι και από το άλλο όχι.

Ερ. –Τις είνε ο πρώτος εκλογικός συγγραφεύς;
Απ. –Ο Βιργίλιος, όστις εκτός της Αινειάδος, έγραψε και Γεωργικά και Εκλογάς.

Ερ. –Τι είνε ο εκλογεύς;
Απ. –Άνθρωπος όστις αφού ενηλικιωθή και αποκτήση δικαίωμα ψήφου, χάνει αμέσως την ανθρωπίνην του ιδιότητα και γίνεται απλούς αριθμός εις τον εκλογικόνκατάλογον.

Ερ. –Τι είνε υποψήφιος εν γένει;
Απ. –Άνθρωπος πιστοποιών την ύπαρξίν του διά πολυχρόων προγραμμάτων τοιχοκολλωμένων εις τους δρόμους.

Ερ. –Τίνα τα προσόντα του υποψηφίου;
Απ. –Να γνωρίζη γράμματα διά ν’ αναγινώσκη τον εκλογικόνκατάλογον, να έχη πολλούς κουμπάρους και να διατηρήανοικτόν σαλόνι κατά τας ημέρας των εκλογών.

Ερ. –Διατί πρέπει να έχη σαλόνι ο υποψήφιος;
Απ. –Διότι ο εκλογικός σάλος απαιτεί να υπάρχη και εκλογική σάλα.



Ερ. –Τι πρέπει απαραιτήτως να πράξη ο υποψήφιος;
Απ. –Προ της εκλογής να κάμη μίαν διαδήλωσιν, μετά την εκλογήν να κάμη μίαν δήλωσινδι’ ής να ευχαριστή τους συμπολίτας του είτε επιτύχη, είτε όχι.

Ερ. –Τι είνε υποψήφιος δήμαρχος;
Απ. –Άνθρωπος δυνάμενος να έχη και μέχρι δεκαπέντε χιλιάδων πατέρων.

Ερ. –Τι είνε υποψήφιος σύμβουλος;
Απ. –Άνθρωπος όστις συνήθως δεν κάμνει τίποτε και όστις επιθυμεί να συμβουλεύη τον δήμον.

Ερ. –Ποίον το συμπέρασμα;
Απ. –Το συμπέρασμα είνε ότι αφού αλλάζομενυποκάμισον τουλάχιστον καθ’ εβδομάδα, πρέπει ν’ αλλάζωμενδήμαρχον τουλάχιστον κατ’ έτος. Επί μίαν τετραετίανείνε αδύνατον να υπάρξη δήμαρχος αμέμπτου καθαριότητος.

(«Το Άστυ», 1887)

Διαβάστε περισσότερα από το παρελθόν της Αθήνας στο www.paliaathina.com









https://www.protothema.gr/stories/article/862295/politikes-istories-apo-tin-palia-athina-kalo-voli/

Ο πολιτευόμενος και ο ψηφοφόρος του...



Θωμάς Σιταράς


Συνεχίζουμε και σήμερα τις αναρτήσεις στη νέα μας επίκαιρη στήλη ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ
Η στήλη αυτή θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940). Για να μάθουμε, να θυμηθούμε, να συγκρίνουμε -ίσως- το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτούργησε το δημοκρατικό μας πολίτευμα, μετά την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό

Η εκλογική ατμόσφαιρα στις βουλευτικές και δημαρχιακές εκλογές, η επίδραση των κομμάτων και του κομματισμού, η λειτουργία της Βουλής και των κυβερνητικών υπηρεσιών, οι βουλευτές και τα ρουσφέτια τους. Όλα τα παραπάνω μα και η εκμετάλλευση ψηφοφόρων κι ανέργων παρουσιάζονται με δεκάδες αναφορές και παραδείγματα

Ο ψαγμένος αναγνώστης θα αναλογισθεί ασφαλώς τι και πόσο τελικά έχει αλλάξει στη νεότερη Ιστορία μας. Κι αυτός ο προβληματισμός πιθανόν να μας βοηθήσει όλους να ερμηνεύσουμε αρκετά από τα συμβαίνοντα σήμερα.

«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.

ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.

«Ένας υποψήφιος δεν υπόσχεται μόνον την ευδαιμονίαν του λαού, τον χρυσούν αιώνα και τον παράδεισον. Αυτά είνε το πρόγραμμα, το οποίον, ως γνωστόν, είνε στερεότυπον. Κανείς πολιτικός ανήρ δεν υπεσχέθη την Κόλασιν. Όλοι ομιλούν περί Παραδείσου μέχρι της ημέρας της ψηφοφορίας. Μετά την ψηφοφορίαν και αφού κλείσουν όλα τα εκλογικά κέντρα κλείνουν τας πύλας των και οι διάφοροι παράδεισοι. Δεν πρόκειται λοιπόν περί αυτού του συνηθισμένου άλλως τε ρόλου του υποψηφίου.



Ύπάρχει ένας άλλος ρόλος του, σημαντικώτερος και ωφελιμώτερος, ο οποίος, εάν δεν προσφέρη τον παράδεισον εις τον τόπον, τον προσφέρει εις τον καθένα χωριστά. Με αυτόν τον ρόλον του ο υποψήφιος γίνεται σπουδαίος παράγων υγείας και ευτυχίας.

Εάν προσέξετε αυτάς τας ημέρας τους ανθρώπους που έχουν μίαν ψήφον θα ιδήτε ότι το πρόσωπόν τους φωτίζεται από μίαν χαράν, ότι ακτινοβολεί από μίαν αισιοδοξίαν. Την χαράν αυτήν, την αισιοδοξίαν αυτήν, την οφείλουν εις τον υποψήφιον που συνήντησαν καθ’ οδόν ή εδέχθησαν εις το γραφείον τους, και από τον οποίον ήκουσαν τους πιο ενθαρρυντικούς και τους πιο επαινετικούς λόγους.

Ο υποψήφιος τους ευρήκε ωραίους, ζωηρούς, γεμάτους υγείαν και σφρίγος. Μερικούς μάλιστα τους έφτυσε για να μη τους βασκάνη.

-Φτού να μη βασκαθής, κυρ Νικολάκη! Σαν 18 χρονών παιδί είσαι. Μπράβο!

Και ο κυρ Νικολάκης, ο οποίος ήταν ως την στιγμήν εκείνην γεμάτος απαισιοδοξίαν δια την υγείαν του, ανεθάρρησε και ανέπνευσε. Πώς να μη δώση τώρα όχι ένα αλλά 10 σταυρούς εις τον άνθρωπον, που του έδωσε τέτοιο κουράγιο!

Είνε ή δεν είνε λοιπόν παράγων υγείας ο διαχυτικός και ενθουσιασμένος αυτός άνθρωπος που τρέχει στο δρόμο και μοιράζει μειδιάματα και σφίγγει χέρια και χαϊδεύει πλάτες; Ποιος άλλος σας ανακαλύπτει προτερήματα, τα οποία δεν έχετε, χάρες τις οποίες ούτε στον ύπνο σας είδατε, λεβεντιές και νείατα;

Τον είδα χθες να εισορμά εις ένα καφενείον, έθλιψε το χέρι του καταστηματάρχου, ενός ισχνού και ωχρού ανθρώπου με κυρτωμένο σώμα, τον οποίον απεκάλεσε «λεβέντη», έπειτα αγκάλιασε δύο-τρείς από τους θαμώνας και εφίλησε ένα άλλον:

-Γειά σου, Νίκο μου, τι γίνεσαι, βρε παληόπαιδο;... Όλο ωμορφιές μου είσαι...

Το παληόπαιδο με τις ωμορφιές ήταν ένας εξηντάρης απόστρατος ναυτικός με στραβή μύτη.

Έπειτα, αφού έλαβε την υπόσχεσιν 20 σταυρών, επανήλθε στο πεζοδρόμιο, εμοίρασε χαιρετισμούς και χαμόγελα και επέβη ενός ταξί.

Δέκα άνθρωποι εις μίαν στιγμήν άλλαξαν όψιν. Ο λεβέντης (!) καταστηματάρχης ετέντωσε το κυρτόν σώμα του και άρχισε να σιγοτραγουδή, ο καπετάνιος με τη στραβή μύτη έστριψε το μουστάκι του και οι ρέστοι διέταξαν από ένα κονιάκ. Χαρά και αισιοδοξία εγέμισε το καφενείον.

Ιδού λοιπόν η μεγάλη, η σημαντική υπηρεσία που προσφέρουν εις τον λαόν οι υποψήφιοι. Και θα ήτο ευτύχημα, και δι’ αυτούς και δια τον τόπον, εάν έμεναν πάντοτε υποψήφιοι...».

(‘Έθνος», 1936, Τίμος Μωραϊτίνης)




https://www.protothema.gr/stories/article/865506/o-politeuomenos-kai-o-psifoforos-tou/

Από το ημερολόγιο ενός επιλαχόντος βουλευτή



Θωμάς Σιταράς

Συνεχίζουμε και σήμερα τις αναρτήσεις στη νέα μας επίκαιρη στήλη ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ
Η στήλη αυτή θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940).

Η εκλογική ατμόσφαιρα στις βουλευτικές και δημαρχιακές εκλογές, η επίδραση των κομμάτων και του κομματισμού, η λειτουργία της Βουλής και των κυβερνητικών υπηρεσιών, οι βουλευτές και τα ρουσφέτια τους. Όλα τα παραπάνω μα και η εκμετάλλευση ψηφοφόρων κι ανέργων παρουσιάζονται με δεκάδες αναφορές και παραδείγματα

«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.



ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.

«Ετελείωσεν επί τέλους κι’ αυτός ο Ιανουάριος. Ά, τί μήνας συγκινήσεων! Τί τρεχάματα, τί φασαρίες, τί κατανάλωσις δυνάμεων διανοητικών και σωματικών! Ακόμα είνε κουρασμένα τα πόδια μου και η γλώσσα μου από την προεκλογική περιοδεία. Αμή τα χέρια μου; Δεν μπορώ να κλείσω το δεξί μου χέρι. Πιάστηκε από τις χειραψίες. Εν τω μεταξύ το μυαλό μου βουϊζει ακόμη από την έντασιν της σκέψεως, από τους διαφόρους συνδυασμούς, από τους λογαριασμούς των ψήφων.

Και τί εβγήκεν απ’ όλ’ αυτά; Η αποτυχία! Κάτι χειρότερο. Η ειρωνία να χάσω την εκλογή από είκοσι ψήφους. Ναι, ναι, αυτό ήτανε. Είκοσι μαύρα όλα-όλα. Εξ αιτίας αυτών των είκοσι ψήφων δεν είμαι σήμερα βουλευτής, δεν έχω θέσιν εις την Βουλήν, δεν θα ανέβω στο βήμα, αλλά θα περιορισθώ εις τους διαδρόμους και εις το λαϊκόν θεωρείον! Και οι συνέπειες; Αφάνταστες!

Η Λέα, από την επομένη της εκλογής, με κυττάζει με μάτι ψυχρό και αλλάζει ομιλίαν όταν κάνω κανένα υπαινιγμό για την μέλλουσαν ευτυχίαν, δηλαδή για τον γάμον μας. Οι δανεισταί μου αρχίζουν να γίνωνται πολύ ενοχλητικοί. Η προσκλήσεις στους χορούς και στα τσάγια αραιώνονται κι’ η εφημερίδες δεν δέχονται της δηλώσεις μου. Και όλ’ αυτά γιατί ευρέθησαν είκοσι άνθρωποι νε με καταψηφίσουν.

Αν εγνώριζαν αυτοί οι άνθρωποι το κακό που έκαμαν, είμαι βέβαιος πως θα μετανοούσαν και θα ζητούσαν να το επανορθώσουν. Τώρα όμως δεν μπορεί να γίνη λόγος περί επανορθώσεως!

Και όμως δεν έσβυσεν η τελευταία ελπίς! Έχασα βέβαια την εκλογή, ευρίσκομαι έξω του βουλευτηρίου, και όμως δεν μπορώ να πω πως είμαι εντελώς χαμένος. Είμαι πρώτος επιλαχών! Δηλαδή είμαι ένας άνθρωπος που έχει ανεβή όλα τα σκαλοπάτια της σκάλας και μόνο την πόρτα δεν επρόφτασε ανοιχτή! Μόλις ανοίξη η πόρτα δεν έχει παρά να κάμη ένα βήμα και να βρεθή μέσα.



Αυτό βέβαια ειν’ ένας λόγος. Μια τέτοια πόρτα δεν ανοίγει εύκολα. Εν τούτοις τα πράγματα δεν είνε αποθαρρυντικά. Οι βουλευταί της περιφέρειάς μου είνε όλοι γέροι και φιλάσθενοι, ιδίως ο Σωτηράκης ο Μπρούσκος, ο οποίος είνε τέλειο σαράβαλο. Και τί δεν έχει; Διαβήτη, αρθρίτιδα, μια πλευρά βγαλμένη, βαρυκοϊαν, άσθμα και λεύκωμα. Καμμία ασφαλιστική εταιρεία δεν τον ασφαλίζει, και κανείς φρόνιμος άνθρωπος δεν του δίνει περισσότερο από έξη μήνες ζωή...

Όχι, δεν εύχομαι το θάνατό του, αλλά και δεν μπορώ να σταματήσω το μοιραίον. Κρατώ τα αισθήματά μου, αλλά λαμβάνω υπόψη και την πραγματικότητα. Έτσι λέει κι’ ο παπά-Γιώργης όταν κάνη λογαριασμό πόσους θα κηδέψη κάθε νέα χρονιά που μπαίνει. Έ, λοιπόν, ο παπά-Γιώργης τον Αντωνάκη τον έχει περασμένον στην μερίδα κηδειών της ανοίξεως.

Ο Θεός να τον φυλάξη τον καϋμένον, αλλά είνε πολύ γέρος και πολύ αδύνατος, και είνε πολύ φυσικόν να μας αφήση χρόνους σύντομα. Ανεξαρτήτως όμως αυτού, η κατάστασίς του δεν θα του επιτρέψη να κρατήση πολύν χρόνον το βουλευτικόν αξίωμα. Μόλις ιδή πως η κατάστασίς του επιδεινούται, θα παραιτηθή. Θα του το συστήσουν και οι γιατροί. Το έχουν συστήσει και σ’ άλλους εις παρομοίαν περίπτωσιν, και είνε στατιστικώς εξηκριβωμένον ότι μεταξύ οκτώ βουλευτών παραιτηθέντων εντός μίας εξαετίας, οι επτά έπασχον από ανίατον νόσημα.



Λοιπόν το καθήκον μας είνε να μη χάσουμε την ελπίδα μας και να βαστάμε τουπέ. Πρέπει να δώσουμε σ’ όλους να καταλάβουν τί θα πή πρώτος επιλαχών. Στην πολιτική ιστορία της Γαλλίας υπάρχουν πρώτοι επιλαχόντες, οι οποίοι όχι μόνον έγιναν βουλευταί, αλλά κατέλαβον και το υπουργικόν αξίωμα. Αυτό να το πούμε στη Λέα.

10 Φεβρουαρίου. Όλοι οι βουλευταί έφυγαν για την Αθήνα, μόνον ο Μπρούσκος έκαμε εξαίρεσιν. Παραμένει ακόμη εδώ. Διατί άραγε;

20 Φεβρουαρίου. Ήμουν λοιπόν προφήτης; Ο Μπρούσκος είνε άρρωστος. Είνε κρεβατωμένος εδώ και μια βδομάδα, και η κατάστασίς του είνε σοβαρά. Οι γιατροί δεν αποκρύπτουν τους φόβους των. ¨Ω! θα ήτανε πολύ θλιβερό να χαθή ένας τέτοιος άνθρωπος! Καίτοι είνε πολιτικός μου αντίπαλος, καίτοι με επολέμησεν λυσσωδώς κατά την τελευταίαν εκλογήν, δεν μπορώ να αρνηθώ ότι είνε ένα από τα σπουδαιότερα πολιτικά κεφάλια του τόπου μας, του οποίου η απώλεια θα αφήση κενόν δυσαναπλήρωτον.

Αλλά και ως άτομον έχει αρετάς σπανίας Και θλίβομαι ειλικρινώς επί τη σκέψει του εγγίζοντος τέλους. Αλλά μήπως τάχα η θλίψις μου είνε ικανή να σταματήση το μοιραίον; Όχι δυστυχώς! Ο Σωτηράκης είνε καταδικασμένος εις θάνατον, και πρέπει να τον θεωρή κανείς νεκρόν.

Αλλ’ εν τοιαύτη περιπτώσει, εγώ είμαι βουλευτής! Εντός μικρού διαστήματος θα είμαι ο διάδοχος του εις την Βουλήν. Ώ! Πως είνε φτιασμένα τα ανθρώπινα! Δεν βαρυέσαι! Σήμερον εμού και αύριον ετέρου. ΚαΙ θα το αποδείξω εις τον επικήδειον που θα του εκφωνήσω. Αισθάνομαι από τώρα ότι η συγκίνησις θα με πνίξη εκείνην την στιγμήν, ότι ενώπιον του πτώματος θα δονηθούν αι λεπτότεραι χορδαί της ψυχής μου.

Είμαι βέβαιος ότι ο λόγος που θα εκφωνήσω θα είνε ένα αριστούργημα ρητορικής και ποιήσεως, αντάξιος καθ’ όλα του ευγενούς εκλιπόντος.

¨Μέγα κενόν ανοίγει μέσα εις την μικράν μας κοινωνίαν –έτσι θα αρχίσω- μέγα κενόν ανοίγει η απώλεια του αειμνήστου ανδρός, τον οποίον προ ολίγου μόλις απέστειλεν η ψήφος σας εις το Κοινοβούλιον, δια να τον αναρπάση εκείθεν η ψήφος του θανάτου... ¨

Ά, αυτό είναι ωραίο Η ψήφος του θανάτου! Έκφρασις δυνατή, συμβολική, πρωτότυπη. Θα κάμη αίσθησιν. Έ, λοιπόν η ίδια ψήφος στέλλει εμέ εις το κοινοβούλιον εις αντικατάστασιν του θανόντος. Εκείνο που κατέστρεψαν αι είκοσι ψήφοι των αναξίων συμπολιτών μου, έρχεται και το επανορθώνει με μια μονοκοντυλιά η αδυσώπητος ψήφος του θανάτου. Ζήτω ο θάνατος!

1 Μαρτίου. Η κατάστασις του Μπρούσκου χειροτερεύει. Αι ελπίδες της διασώσεώς του ελαττούνται ημέρα τη ημέρα. Το μοιραίον δεν απέχει πολύ. Τον είδα χθες. Είναι ένα ζωντανό πτώμα. Μάγουλα βαθουλωμένα, βλέμμα εσβεσμένον, βλέμμα θνήσκοντος. Εννοεί και ο ίδιος την θέσιν του. Μας το είπε. Μας είπε πως εντός ολίγου μας αποχαιρετά. Εγώ εδάκρυσα. Είχα αισθανθή μεγάλην συγκίνησιν, αλλά με εβοήθησε και το συνάχι που είχα αρπάξη προ δύο ημερών.

Αργότερα έμαθα ότι τα δάκρυά μου εσχολιάσθησαν πολύ ευμενώς. Τόσον το καλύτερον, διότι αυτό είναι και η αλήθεια. Δεν θα επιτρέψω εις κανένα να υποθέση ότι εγώ χαίρω δια το θλιβερόν γεγονός. Μακράν απ’ εμού τοιαύτη σκέψις. Εν τούτοις όλοι με κυττάζουν από τώρα όπως κυττά κανείς συνήθως ένα βουλευτή.

Τα σημεία του καιρού είναι προφανή. Οι δανεισταί μου άρχισαν να γίνωνται πάλιν ευγενείς, και τα γκαρσόνια γκρεμοτσακίζονται πειό να με πρωτοπεριποιηθή. Και κάτι ακόμα σοβαρώτερον: Οι δημοσιογράφοι δεν περνούν «αρόδου», αλλά με κυνηγούν κατά πόδας. Χθες ένας μου ζήτησε τη γνώμη μου για τα Ελληνοσερβικά, και ένας άλλος μου εζήτησε συνέντευξιν επί της φορολογίας των αμβύκων.

25 Μαρτίου. Όλα πάνε καλά. Έλαβα σωρείαν επιστολών από τα αγροτικά διαμερίσματα. Έλαβα επίσης μίαν επιστολήν από τον ιδιαίτερον του Αρχηγού και ένα μπιλιέτο από τον ίδιον. Η κατάστασις του ατυχούς Μπρούσκου η αυτή, με τάσεις προς επιδείνωσιν. Αποστέλλω δύο άρθρα εις Αθήνας.

5 Απριλίου. Η κατάστασις του Μπρούσκου παραμένει στάσιμος. Ούτε βελτίωσις, ούτε επιδείνωσις. Το πρώτον άρθρον μου εδημοσιεύθη.

12 Απριλίου. Μετ’ αρκετής εκπλήξεως επληροφορήθην προχθές ότι η κατάστασις του Μπρούσκου παρουσιάζει ελαφράν βελτίωσιν. Οι ιατροί ανεθάρρυσαν. Η βελτίωσις εξηκολούθησε καθ’ όλην την σημερινήν ημέραν.

15 Απριλίου. Μάταιαι ελπίδες. Ο Μπρούσκος εξανακύλισε και είναι σήμερα χειρότερα.

22 Απριλίου. Μα τέλος πάντων τι θα γίνη μ’ αυτόν τον Μπρούσκο; Θα γίνη καλά ή θα πεθάνη; Τη μια είναι καλύτερα, την άλλη χειρότερα! Και αυτό εξακολουθεί τώρα τόσον καιρό. Βασανίζεται ο δυστυχής άνθρωπος κι’ ούτε γιατρεύεται, ούτε πεθαίνει. Αι γνώμαι των ιατρών διίστανται. Άλλοι κόβουν το κεφάλι τους ότι θα την γλυτώση. Άλλοι δεν του δίνουν περισσότερο από είκοσι μέρες ζωή.

8 Μαϊου. Η κατάστασις του Μπρούσκου αμετάβλητος. Έβαλα κάποιον γιατρό και του συνέστησε να παραιτηθή. Μπά! Ούτε ν’ ακούση δεν ήθελε τέτοιο πράγμα. Έγινε έξω φρενών.

17 Μαϊου. Αρχίζω να παίρνω την απόφασι. Δεν θα μπω στη Βουλή! Ο Μπρούσκος είναι εφτάψυχος. Δεν εννοεί να πεθάνη. Αύριο φεύγω για την εξοχή.

2 Ιουνίου. Μόλις έφτασα από την εξοχή. Ο Μπρούσκος απέθανε! Μου το ετηλεφώνησαν χθες το βράδυ. Η κηδεία του θα γίνη σήμερα το απόγευμα. Πρέπει να φροντίσω για τον επικήδειό του... Πρέπει να απαλείψω την φράσιν «η ψήφος του θανάτου». Πιθανόν να παρεξηγηθή.

3 Ιουνίου. Η κηδεία του Μπρούσκου έγινε. Αύριο αναχωρώ δι’ Αθήνας. Ετηλεγράφησα στο ξενοδοχείο να μου κρατήσουν δωμάτιο. Προ ολίγου μ’ επήρε ο αρχηγός στο τηλέφωνο. Η Λέα ζητεί να με συνοδεύση. Το γραφείο μου είναι γεμάτο από επιστολάς. Εις τον αντιθάλαμον περιμένουν δέκα χωρικοί, δύο παπάδες και δύο δημοσιογράφοι. Είμαι ζαλισμένος από την γοργήν εξέλιξιν των γεγονότων...

4 Ιουνίου. Δεν συνήλθα ακόμη, δεν θα συνέλθω ποτέ! Ευρίσκομαι στην Αθήνα, ως διάδοχος του Μπρούσκου, έτοιμος να μπω στη Βουλή. Η Βουλή όμως...

Η Βουλή αυτή την οποίαν τόσες φορές οραματίστηκα και εις την οποίαν δεν εμπήκα ακόμα... διαλύεται! Το ακούσατε θεοί, άνθρωποι, δαίμονες; Η Βουλή διαλύεται!».

(«Εξέλσιορ», 1928, Θέμος Ποταμιάνος)

Τι άλλο να προσθέσεις παρά τη σκέψη: η έκφραση «vita mea, mors tua» (ο θάνατός σου η ζωή μου) σε όλο της το μεγαλείο!...





https://www.protothema.gr/stories/article/867453/politikes-istories-apo-tin-palia-athina-apo-to-imerologio-enos-epilahodos-vouleuti/

Συνέντευξη με υποψήφιο βουλευτή



Θωμάς Σιταράς

Συνεχίζουμε και σήμερα τις αναρτήσεις στη νέα μας επίκαιρη στήλη ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ. Η στήλη αυτή θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940).
«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.

ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.

Ξετρυπώσαμε σήμερα και αρχίζουμε αμέσως με μία σπάνια συνέντευξη. Σπάνια διότι τέτοια πράγματα δεν λέγονται ποτέ δημοσίως, επομένως αδύνατον να τα διαβάσετε πουθενά!

«Φαίνεται ότι εδώ στην Ελλάδα όποιος δεν έχει άλλη δουλειά να κάμη, πριν αποφασίση να μετρήση το ύψος του θείου Βράχου ή δοκιμάση την γεύσιν του σουπλιμέ, του ιωδίου ή άλλων μεταφορικών δια τας αιωνίας μονάς μέσων, ημπορεί να εκθέση υποψηφιότητα βουλευτού.

Είνε και αυτό ένα απονενοημένον διάβημα, το οποίον μου εξηγούσε προχθές φίλος μου εκθέτων υποψηφιότητα εις Κόμμα, του οποίου η επωνυμία μου διαφεύγει –είνε ευκολώτερον να μάθετε όλον τον κατάλογον των τηλεφώνων απ’ έξω παρά τα ονόματα των διαφόρων κομμάτων, συνδυασμών, ομάδων και δεν ξέρω τί. Μου έλεγε λοιπόν ο φίλος μου:

-Εδοκίμασα τόσα και τόσα και απέτυχα. Απεφάσισα λοιπόν να δοκιμάσω και το βουλευτηλίκι. Τι θα χάσω;

-Εσύ δεν θα χάσης τίποτε, του παρετήρησα, αλλ’ οι εκλογείς;

-Ούτε κι αυτοί θα χάσουν τίποτε. Ό, τι είχαν να χάσουν το έχασαν. Μήπως ξέρουν τι ψηφίζουν; Μήπως οπωσδήποτε δεν θα μετανοήσουν έπειτα και δεν θα βλασφημούν την ώρα που έδωσαν την ψήφον των; Ούτε να καταστρέψω την Ελλάδα μπορώ, ούτε και να την σώσω. Ιδού λοιπόν γιατί δεν πρέπει να εκπλήττεσαι διότι απεφάσισα να εκτεθώ… Δεν υπόσχομαι εις τους εκλογείς μου τίποτε. Τους λέω: «Ψηφίστε με! Εκεί που θα ψηφίσετε άλλους γιατί όχι εμένα!». Φυσικά το κόμμα μας έχει και πρόγραμμα, α) Βαρυτάτη φορολογία του κεφαλαίου, β) απόλυση όλων των αχρήστων υπαλλήλων και διορισμός νέων τοιούτων.

-Περισσότερον αχρήστων;

-Όχι, αλλά αέργων. Έφαγαν μερικοί ας φάγουν και άλλοι. Αυτό απαιτεί η κοινωνική ισορροπία, γ) αιματηραί οικονομίαι. Υπάρχουν και πολλά άλλα σημεία εις το πρόγραμμά μας, τα οποία όμως δεν ενθυμούμαι. Είμαι ειλικρινής. Περισσότερον από τους άλλους υποψηφίους, οι οποίοι μαθαίνουν το πρόγραμμά των απέξω, αν και ξέρουν ότι δεν θα εφαρμόσουν τίποτε. Γιατί να χάνω την ώρα μου να μαθαίνω πράγματα άχρηστα;

Προχθές εμίλησα εις μίαν συνοικίαν. Άρχισα να λέω το πρόγραμμά μας. Αφού ανέφερα το πρώτον σημείον και έφθασα εις το δεύτερον, οι εκλογείς εσήκωσαν τα χέρια των και ανέκραξαν «Φθάνει! Φθάνει! Τα ξέρουμε!». Ξέρουν κι’ αυτοί βλέπεις , οτι είνε χαμένος καιρός να τους λες προγράμματα. Κι’ έτσι, αντί να χάνουμε την ώρα μας με λόγια κενά, εκαθήσαμε και ήπιαμε μερικά ποτηράκια.



Ενώ επίναμε και ήρθαμε στο κέφι, έρχεται και άλλος υποψήφιος να μιλήση, να ζητήση να τον ψηφίσουν. Οι εκλογείς μου τον εκύτταξαν άγρια και ήσαν έτοιμοι να τον ψοφήσουν στο ξύλο, οπότε ανεκαλύφθη τί; Οτι και αυτός ήτο του ιδίου συνδυασμού. Ανακάλυψις πολύ ευχάριστος. Αγνοώ βλέπεις όχι μόνο ολόκληρο το πρόγραμμά μας, αλλά και όλα τα μέλη του συνδυασμού. Εκείνο το οποίον γνωρίζομεν είνε η επωνυμία του κόμματός μας: «Οδοστρωτήρ». Είνε σύμβολον. Αν επιτύχωμεν θα περάσωμεν πάνω από όλα και θα τα ισοπεδόσωμεν, κατάλαβες;

-Πως! Αλλά ένα δεν καταλαβαίνω.

-Το ποίον;

-Γιατί θα σας ψηφίση ο κόσμος;

-Ά! Δεν ξέρεις φίλε μου την ψυχολογία του κοινού. Μπορείς να επιτύχης βουλευτής χωρίς να σε θέλη ο κόσμος.

-Δεν καταλαβαίνω.

-Πρέπει να παρακολουθήσης τον τρόπον που ψηφίζουν. Έξαφνα ψηφίζουν διότι εβαρέθηκαν να καταψηφίζουν τους άλλους. Άλλοι σε ψηφίζουν διότι δεν σε ξέρουν, και η συνείδησίς τους δεν τους αφίνει να ψηφίσουν εκείνους που ξέρουν. Σε ψηφίζουν διότι έχεις μαύρη γραβάτα και όχι κόκκινη. Σε ψηφίζουν διότι είσαι φαλακρός. Σε ψηφίζουν διότι το όνομά σου είνε Αμπελόπουλος και όχι Πατατούκας. Σε ψηφίζουν διότι –ξέρω κι’ εγώ γιατί;

Έτσι θέλουν. Λαός ειν’ αυτός. Αν ρωτήσης τους περισσοτέρπυς γιατί εψήφισαν τον τάδε θα σου πουν: «Έτσι θέλω, θα σου δόσω λογαριασμό;». Δεν δίνουν λογαριασμό ούτε στον εαυτό τους, ούτε στο Θεό, ούτε σε κανένα. Χθες εζήτησα ψήφον από κάποιον πολίτην μέσα σε μια ταβέρνα και μου είπε: «Δεν ψηφίζω κανένα».

«Τι θέλεις τότε να ψηφίσης;» τον ερώτησα. «Ένα καρεκλόξυλο!» μου απεκρίθη.

»Και του είπα: «Τι καρεκλόξυλο ψηφίσης, τί εμένα το ίδιο κάνει. Εμείς ούτε συμβάσεις θα συνάψωμεν, ούτε καταχρήσεις θα κάνουμε, ούτε σε κανένα είδος από τη γνωστή «πολιτική δράσι» θα αποδυθώμεν.

-Θα παίρνετε όμως την βουλευτική αποζημίωσι;

-Μόνο;…».


(Κυριακάτικη Βραδυνή, 1926, «Ο Κυριακάτικος»)




https://www.protothema.gr/stories/article/869342/politikes-istories-apo-tin-palia-athina-sunedeuxi-me-upopsifio-vouleuti/

Ζήτωωωω! Το αλάτι εις τον προεκλογικό τέντζερη που βράζει!



Θωμάς Σιταράς

Συνεχίζουμε σταθερά τις αναρτήσεις στη νέα μας επίκαιρη στήλη ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ. Η στήλη αυτή θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940).
«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.

ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.

Μια από τις πιο ιδιόμορφες περιόδους που βίωνε η Παλιά Αθήνα, ήταν κι αυτή των εκλογών. Ξαφνικά, το τοπίο άλλαζε και μία άλλη ατμόσφαιρα πλανιόταν επάνω από την πόλη. Μια ατμόσφαιρα φορτισμένη, γεμάτη ένταση και φωνές! Το καταλάβαινες από μακριά ότι ήταν περίοδος εκλογών· μύριζε μπαρούτι! Χωρίς πυροβολισμούς, παλικαράδες, μαγκουροφόρους, μπράβους, θορυβοποιούς, φόνους και τραυματισμούς, χωρίς κρότους και αίμα ήταν αδύνατον να διεξαχθούν εκλογές!

Όλος αυτός ο θόρυβος είχε σαν κύριο στόχο όχι μόνο να συσπειρώσει τους οπαδούς, αλλά και να δώσει στους αμφιταλαντευόμενους την απαραίτητη γι’ αυτούς σιγουριά, ότι θα πάνε με το «ρεύμα», τη μεριά δηλαδή του νικητή.

Βέβαια δεν έφταναν μόνο αυτά, και οι δωροδοκίες χρειαζόντουσαν και οι υποσχέσεις και... τα κεράσματα. Πιο έγκαιρα καπαρωνόντουσαν οι ταβέρνες παρά τα εκλογικά κέντρα. Ποιά εκλογικά προγράμματα και λοιπές σαχλαμάρες; Η κεχριμπαρένια να στεκόταν στο ύψος της και τα αρνιά στη σούβλα...

Έτσι κερδιζόντουσαν οι εκλογές, ακόμη και μετά το 20!

«Είνε το αλάτι εις τον προεκλογικόν τέντζερη που βράζει! Χωρίς αυτό ολόκληρη η υπόθεσις των ημερών αυτών θα ήταν τόσο άνοστη όσον και οι ενθουσιώδεις λόγοι των περισσοτέρων υποψηφίων! Αυτό δίνει ζωήν, παλμόν, ενθουσιασμόν, αυτό φτιάχνει την ατμόσφαιραν.

-Ζήτωωωωω!



Μάλιστα κύριε… ζήτω! Είνε ο αφρός του ενθουσιασμού που ξεσπά από τα κύματα του πλήθους των προεκλογικών συγκεντρώσεων. Ο λαός, η μάζα αυτή που παρακολουθεί τους ενθουσιώδεις ρήτορας, ο κοσμάκης, που σπεύδει να ενισχύση δια του όγκου του τους υποψηφίους των γούστων του, δεν ξέρει την γλώσσαν της διαφωνίας. Ζήτω!... Ναι… Αλλά τι θα πή ζήτω;

Ποιος ζήτω; Και γιατί ζήτω;

Αυτά τα πράγματα , κύριε, δεν εξηγούνται. Μέσα σ’ αυτήν την δισύλλαβον λέξιν ο λαός έχει κλείσει όλην του την ψυχήν. Τα φρονήματά του, της συμπάθειές του, τα αισθήματά του.

Μιλά ένας άνθρωπος ανεβασμένος σε καρέκλαν; Πάει τελείωσε, Ζήτω! Δεν επιτρέπεται ουδέ ο ελαχιστότερος δισταγμός. Επροσέξατε καλά της συγκεντρώσεις αυτού του είδους των τελευταίων ημερών; Υπάρχουν τύποι που βρίσκονται σ’ αυτές, λέτε, τυχαίως και μοιραίως –καπνίζουν, συζητούν, χασμουριούνται, αφαιρούνται. Μόλις όμως ακουσθή η κορώνα συνέρχονται αυτοστιγμεί και συγκεντρώνουν ολόκληρον το φωνητικόν τους απόθεμα:

-Ζήτωωωωω!

Και επάνω εις αυτά τα ζήτω που γίνεται μάλλον για γλέντι, στηρίζουν οι υποψήφιοι την επιτυχίαν τους. Ας δώση ο Θεός να μη βγή άδικος ο ενθουσιασμός τους!».

(«Αθηναϊκά Νέα», 1932, «Ο πλανόδιος»)








https://www.protothema.gr/stories/article/871566/politikes-istories-apo-tin-palia-athina-zitoooo-to-alati-eis-ton-proeklogiko-tedzeri-pou-vrazei/

Θωμάς Σιταράς

«Μία «καλή οικογένεια», έχει ιδανικά και συμφέροντα, έχει υιούς, ανεψιούς, αδελφούς, ενώ το κράτος (σ. σ. εννοεί το κυβερνόν Κόμμα) έχει θέσεις και υποθέσεις»
Με αυτές τις διαχρονικές αλήθειες και αξίες επιχειρηματολογούσαν καθημερινά στα καφενεία. Με αυτές τις διαπιστώσεις σφυρηλατείτο το «πολιτικό φρόνημα» εκείνα τα χρόνια...

Συνεχίζουμε και σήμερα τις αναρτήσεις στη νέα μας επίκαιρη στήλη ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ. Η στήλη αυτή θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940).

«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.



ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.


«Η χήρα Κουτζαμάνη, η οποία διαθέτει τριάκοντα, πιθανόν και περισσότερα σφαιρίδια, εις ορεινόνΔήμον της Ελλάδος, θα έσχιζε τα ρούχα της, πληροφορουμένη ότι γαμβρός τις εις την πόλιν μας ετόλμησε να έχηαντίθετονπολιτικόν φρόνημα προς τον πεθερόν του.

Τα ιερά και τα όσια της ελληνικής παραδόσεως παραδίδονται εις τους σκύλους, όταν μέλος ελληνικής οικογενείας απειθήση προς το πολιτικόν της φρόνημα, και κατά πάσαν πιθανότητα ο πρώτος άνθρωπος τον οποίον θ’ αφώρισεν η εκκλησία, θα ήταν ο διαφωνήσας πολιτικώς προς την οικογένειάν του.



Περί της σπουδαιότητος του θέματος μου ωμίλησε χθες, εκτενώς, η πεθερά μου, η οποία εδήλωσε κατηγορηματικώς:

-Δεν θα είνε πεθερός άξιος του ονόματός του αυτός ο κύριος, αν δεν επιμείνη μέχρι τέλους. Ή ο γαμπρός του θα συμμερισθή το πολιτικόν του φρόνημα, ή πρέπει να μη του δώση την κόρην του και την προίκα της! Αρκετούς άλλους κινδύνους διατρέχει η ελληνική οικογένεια, ώστε να μη της χρειάζεται και ο κίνδυνος από την πολιτικήνδιαφωνίαν.

Εκτύπησε δε αυστηρώς τον πόδα της και προσέθεσεν:

-Εις την οικογένειαν ένας θα διατάσση και οι άλλοι θα υπακούουν. Είνε αδύνατον να ευημερήση η οικογένεια, όταν διατάσσουν όλοι και δεν υπακούει κανείς.

Το κεραυνοβόλον βλέμμα της εζήτησε το ιδικόν μου και ηρώτησε:

-Σύμφωνοι;

-Συμφωνότατοι, ετραύλισα.

-Ποιόν λοιπόν, θα ψηφίσης εις τας εκλογάς;

-Τον ΤσινΤσων (σ.σ. γραφική προεκλογική φιγούρα εκείνης της εποχής. Διεκδικούσε τη Δημαρχία της Αθήνας).

Την απάντησίν της δεν ήκουσα, διότι ετράπην εις φυγήν. Όταν έφθασα ασθμαίνων εις το καφενείον, συζητούσαν το ίδιον θέμα. Ένας διατάσσει εις την οικογένειαν και οι λοιποί υπακούουν. Είνε δυνατόν ποτέ ένας υποψήφιος να μην έχη αξιώσεις εφ’ ολοκλήρου της οικογενείας; Να ερωτά κανείς με ποιόν είνε οι Θορυβοπουλαίοι και να δίδεται η απάντησις, ότι οι μισοί Θορυβοπουλαίοιείνε κυβερνητικοί, οι δε άλλοι μισοί αντιπολιτευόμενοι;

Τι γίνεται τότε η αξιοπρέπεια της οικογενείας; Τι θα πή ο κόσμος και τι οι υποψήφιοι; Με τι πρόσωπον θα ενατενίση την κοινωνίαν ένας οικογενειάρχης; Εις πασαν στιγμήν θα ειμπορή να του είπη κανείς εις το καφενείον και με το δίκηο του «Σας, κύριε, δεν σας ακούνε τα ίδια τα παιδιά σας και θέλετε να έχετε γνώμην επί της πολιτικής καταστάσεως της χώρας μας;»

Και η οικογενειακή πολιτική διάστασις δεν συμβάλλει μόνον εις την απώλειαν της αξιοπρέπειας της οικογενείας, αλλά και εις την μείωσιν των καλώς εννοουμένων συμφερόντων της. Διότι η οικογένεια δεν είνε μόνον τυχαίον άθροισμα αισθημάτων, αλλά και καλλιεργημένη κερδοσκοπική επιχείρησις, ταυτόσημος ένωσις κοινών συμφερόντων και από κοινού υπεράσπισις τούτων.



Όσον και αν εψαλλιδίσθησαν τα δικαιώματα του παλαιοκομματισμού, φεύ, η κοινωνία απέμεινε πάντοτε Κόμμα, πολιτική οργάνωσις εις την οποίαν τον αδιαμφισβήτητονρόλον της εξακολουθεί να παίζη η οικογένεια και προ παντός η πολυάριθμος οικογένεια, και μάλιστα η «καλή οικογένεια»

Όσα περισσότερα μέλη αριθμεί μία οικογένεια, τόσους περισσότερους ψήφους διαθέτει, και οι ψήφοι είνεεκλογικόνκεφάλαιον, και χωρίς εκλογικόνκεφάλαιον, αδύνατον να έλθη κανείς εις αυτόν τον κόσμον, εις τον οποίον έρχεται χωρίς υποκάμισον.

Πώς να μη λεχθή επομένως αντάρτης, το απειθαρχούν εκείνο μέλος της οικογενείας, το οποίον ομιλεί εις το καφενείον υπέρ της μεγαλοφυϊας του τάδε έλληνοςπολιτευομένου, ενώ τα λοιπά μέλη της οικογενείας, με τον αρχηγόν των επί κεφαλής, διαμφισβητούν την μεγαλοφυϊανταύτην, αφού την ανεύρον εις άλλην πολιτευομένηνπροσωπικοτήτα;

Μία οικογένεια, και είπομεν μία «καλή οικογένεια», έχει ιδανικά και συμφέροντα, έχει υιούς, ανεψιούς, αδελφούς, ενώ το κράτος έχει θέσεις και υποθέσεις. Βεβαίως σήμερα δεν παύονται πλέον οι υπάλληλοι, διότι προώδευσεκαταπληκτκώς το ελληνικόνβασίλειον, αλλά δεν σημαίνει, ότι και δεν διορίζονται. Μεγάλαι ανορθώσεις εγένοντο, αλλά πάντοτε το κράτος προβαίνει εις προμηθείας και ταύτας τας ενεργούν οι πολίται...

Διά τούτο ζωηρά ήταν η αγανάκτησις και εις το καφενείον κατά του αντάρτου, ο οποίος διεφώνησε πολιτικώς μετά του πεθερού του. «Εν τούτοις μίαν δικαιολογίαν θα ηδύνατο να είχεν η ανταρσία αυτή, οπόταν την επιβάλλουν αποκλειστικώς λόγοι οικογενειακών συμφερόντων» μου είπε σοφός τις συζητητής. Και μου εξήγησε:

-Συμβαίνει κάποτε, μία οικογένεια να έχη ανάγκην και των δύο πολιτευομένων κομμάτων, οπότε ο οικογενειάρχης δύναται να συγκατανεύση εις τον πολιτικόνχωρισμόν της οικογενείας.

-Αλλ’ εις την περίστασιν αυτήν τί γίνεται η οικογενειακή αξιοπρέπεια, παρετήρησα. Δεν μειούται;

-Όχι, διότι πάντως ένα από τα δύο κόμματα θα έλθη εις την αρχήν, ήταν η σοφή απάντησις».

(«Καιροί», 1915, «Ο Πολυντώρ»)









https://www.protothema.gr/stories/article/873690/politikes-istories-apo-tin-palia-athina-poleitai-politiko-fronima-eis-timin-eukairias/